is'sthi;mi mv mwy rimi/mcji mNcuciia uxjisty<7nmjo,„
czy. Jego rola sprowadza się do organizowania pracy organu kolegialnego f kle* rowinia jego obradami, choć niekiedy przepisy prawa pozytywnego mogą go równic) umocować do innych czynności np: do podpiaywania decyzji administracyjnych wydanych przez organ kolegialny12.
Drugi rodzaj organów kolegialnych to te, które działają poprzez składy orzekające W ich przypadku orzeczenie ikładu orzekającego traktowane jest jako działanie organu administracji publicznej. Ustrój i funkcjonowanie tego typu organów wzorowany jest na ustroju sądów. Kolejną cechą charakterystyce ną dla lego rodzaju organów jest zasada, Ze w przypadkach określonych w ustawie podejmują one działania ukierunkowane na zewnątrz poprzez swoje organy, Prawo obowiązujące dopuszcza bowiem w tych sytuacjach, aby określona czyn* dość przewodniczącego organu kolegialnego odczytywana była na zewnątrz, jako działanie organu administracji publicznej'1,
2. Organy nadzoru nad samorządem terytorialnym
Pierwszym krokiem do restytucji samorządu terytorialnego była noweli* zacji Konstytucji PRL z 1952 r14, Począwszy od kwietnia 1989 r. zaczęto dokonywać zmian ustroju państwa, których finałem było przyjęcie przez Sejm KP 8 marca 1990 r. znowelizowanej wersji tej Konstytucji , co dało możliwość uchwalenia ustawy o samorządzie terytorialnym i reaktywowania samorządu terytorialnego14. Konstytucja przewidywała, iz samodzielność gminy podlega ochronie sądowej fart. 44 ust 2). Przepis ten nic przesądzał wszakZc zasad wy* (umywania nadzoru i kontroli nad samorządem terytorialnym. Jednakże z jego treści niezbicie wynikało, Ze zagwarantowanie sądowej ochrony samodzielności gminy równoznaczne będzie z istnieniem uregulowanych prawnie środków nadzorczych , ograniczających tą samodzielność. Bez wątpienia nic moZna było dopuścić w toku przemian ustrojowych do sytuacji, w której z jednej strony ustawodawca konstytucyjny reaktywuje instytucje samorządu terytorialnego, ale mc ustanawia wobec niej środków nadzoru i kontroli, gdyZ brak tych regulacji ■’ hk.. IY Tmo. Ww/rzadm Ks/kpi tklw/fawm * /as*)/ (ep(c'//:i)W)'f, JMudi* Prawno* ttam*2*,2WUUVU 12*13,
’’Taaut,i ft,
"* Por i.niwł / Wm t iwa \W) r u //manie KoMtytutji K/cc/ypotpr/JHfj Poltfefe; TTP/, U, Hf U, pot 04).
" I// K V U j///. V4 p//f, b/j //mao K/jnśyuufi z Ml t,, Ml//, do \W) i, było W jedynie 5 //;;», ummo W r ds 22/0,1992 tyle ich aa 4 w tak k/Otkim ofc/ewe * Par/, wi 44 «t h 2 fcoowyiotp PP fl>/. U. /1 Wn. Hr 10, pm, 94) mu Mewa / dnia I mu ly/» r o MM/adzw Wrytotariayai //>/, U, Nr Id, po/ V4y
prowadziłby do anarchii i degradacji funkcji paóstwa’7. Równocześnie jadnak ustawodawca zapewnić musiał gwarancja konstytucyjnej zasady ochrony samo-dzialności nowo powstałych gmin, Reaktywując w Polsce samorząd terytorialny, realizujący pdarila publiczna w imieniu własnym i na własna odpowiedzialność, na rzecz wspólnoty samorządowej należało w tan układ niejako „wpasować" system nadzoru za strony paóstwa, który umożliwiałby realizacja przyjętych założcó: decentralizacji zadnfi paóstwa i skutecznego nadzoru nad ich realizacja. Ustawa o samorządzie terytorialnym w ort. 16 * stanowiła, iż organami nadzoru nad gminami sa wojewodowie i Prezes KM, a w zakresie spraw budżetowych regionalne izby obrachunkowe. Równocześnie ustawodawca powołał organ nadzoru instancyjnego do rozpatrywania spraw indywidualnych z zakresu administracji publicznej w drodze decyzji administracyjnych w postaci kolegiów odwoławczych działających przy sejmikach samorządowych (tut. Ki) .
Regionalne Izby obrachunkowe sa paóstwowyrni organami nadzoru i kontroli gospodarki finansowej określonych w ustawie podmiotów”, Zawarta w ustawie definicja wskazuje na umiejscowienia izb obrachunkowych w strukturze administracji publicznej , zaś ich szczególna rola sprowadza sic do sprawowania nadzoru w zakresie spraw finansowych jednostek samorządu terytorialnego ora/ dokonywania kontroli gospodarki finansowej tych jednostek. Nazwa „izba obrachunkowa" wskazuje na kolegialna strukturę i kontrolno-or/ecznic/y ora/, audy* tor.ski charakter tego organu, MoZna jednak przy zastosowaniu wykładni jazy* kowej, systemowej i celowościowej postawić trze, iż Konstytucja wyznacza regionalnym izbom obrachunkowym status paósiwowycb organów kontroli niezależnych zarówno od administracji rządowe! jak i od jednostek samorządu terytorialnego, służebnych wobec tych jednostek'1,
'/, drugiej zaś strony specyfika tejże działalności polega rui tym, że doły-czy ona podmiotów zupełnie nie powiązanych organizacyjnie z administracja paóstwowg tj, samorządu terytorialnego wyposażonego przez prawo w osobo-wość prawna i samodzielność w wykonywaniu zadaó publicznych na gruncie prawa. Dlatego też struktura wewnętrzna izb winna uwzględniać lf specyfika i
por. ro/wozs/d* /' I: Stbospps, Hmnor/jyl i nadzór pslisiwimy a/Sag/ail/rn ozy iutopsrseje'/ •T 1993, nr 3, s, 75,
11 for, l/stows / dnis ż mores IWO r, o wiM/sl/a isryiortslnym (/>/. U z IW) r Nr 14, po/. 95),
" Y*n, tul. II ustawy z dnia I rnsria l'WI r o ssmor/^fzie MpsrUijM </>/ II z IW) r Nr 16, poz, Wj,
for. sa I i 2 osuwy z dnia 7 paót/Jemlk* 1992 r, o mglunakiytk Mmli lAtmkunkowyOi Ożz t / 2091 r, Nr 55, poz, 577 z póżn, //»- >. cyt dafcj pŚM iism o rtn"
" fsł/y, u/mminknUe wyniku IK z dnia 2# kwMiu IW r Irygn, K )/*// p«M, Mf Nr 14. j/// fd/le Irybutml wyifr/Jiłl tr/;/ typy wknhikUmji lj, r/iuiii+ą, samorządowa I psAuwowa ij/nap* j* /Z/wnocześok /et/ffci sfciwlr/wc adrrdrdsustji puMit/rsj