Rys. 11.3. Zmiany w czasie wychylenia plamki świetlnej galwanometru przy powrocie do położenia zerowego (1 -ruch tłumiony pseudookresowy, 2 - ruch aperiodyczny, 3 - ruch krytyczny)
wychyleń w tym ruchu maleje w czasie zgodnie z zależnością:
“A = O£oe~0t- (1L15I
Logarytm naturalny stosunku amplitud dwóch kolejnych drgań określa tzw. dekrement logarytmiczny zaniku (tłumienia) amplitudy drgań
* | in g (t+T) = In ep = 0 T . (11.16)
^ 2 2
W warunkach silnego tłumienia { u < 0 ) rozwiązanie
równania (11.11) opisuje tzw. drgania aperiodyczne (krzywa 2 na rys. 11.3) i przyjmuje postać:
a
a exp (
) ,
gdzie
określa tzw. czas relaksacji, po upływie którego wychylenie cewki maleje e-krotnie.
Gdy u = (3, cewka osiąga położenie równowagi w najkrótszym czasie (krzywa 3 na rys. 11.3). Mówimy wówczas o tzw. ruchu krytycznym cewki. W przyrządach pomiarowych wykorzystuje się praktycznie ruch krytyczny i pseudookresowy o tłumieniu zbliżonym do krytycznego.
Przebieg ćwiczenia
1. Zmontować układ pomiarowy wg schematu podanego na rys. 11.4
2. Zamknąć obwód galwanometru kluczem K_. Włączyć ukłai oświetleniowy galwanometru i ustawić skalę w odległości L= m od galwanometru tak, aby plamka świetlna była ostra znajdowała się na środku skali.
3. Rezystancję R^ ustawić na maksymalną wartość. Włączj
zasilanie układu kluczem K. przy ustalonej wartość
rezystancji R^=2 kfi. Zmniejszyć wartość rezystancji < momentu, gdy plamka świetlna wychyli się o 200 mm na skal; Przełączyć przełącznikiem krzyżowym kierunek płynięć prądu i sprawdzić, czy wychylenie w danym kierunku jest tak samo. Jeśli nie, to należy obrócić lekko skalę, aby uzysk jednakowe wychylenia w lewo i w prawo od położen równowagi.