DSCN0229 (4)

rzymskiego. Następnie z połączenia z dialektami miejscowymi z wolna zmieniał się, przeobrażając się w języki romańskie, jak włoski, francuski, pro-wansalski, hiszpański, portugalski, rumuński i inne jeszcze dialekty. Nie stracił też język łaciński swego znaczenia i wpływu cyWilizacyj nego w czasach późniejszych. W ciągu średniowiecza język łaciński był nadal językiem szkoły, nauki, literatury, a także językiem w kancelariach' cesarskich, królewskich, książęcych.

Aż do XVIII w. w języku łacińskim pisali swoje dzieła uczeni i filozofowie, jak Kartezjusz, Locke, Węzaliusz, Kopernik, Galileusz, Linneusz i inni; Wielkie znaczenie posiada język łaciński do dnia dzisiejszego; potrzebują go ci, którzy zajmują się badaniem niektórych dziedzin wiedzy że względu na źródła w nim podane oraz ze względu na nomenklaturę łacińską. Również źródłem nowych wyrazów jest język łaciński i grecki; w ten sposób powstały i powstają ciągle nowe terminy (neologizmy), które tworzy się z rdzeni języków starożytnych, o czym świadczą takie wyrazy, jak hipertonia, streptó- j cidum, penicillinum i inne. Jednolite mianownictwo medyczne łacińsko-•greckie pomaga uczonym całego świata rozumieć się nawzajem. O znaczeniu jednolitego mianownictwa medycznego świadczą międzynarodowe zjazdy, na których poddaje się krytycznej ocenie istniejące mianownictwo medyczne. oraz ustala się poprawione mianownictwo.

Rzym starożytny stworzył wspaniałą literaturę piękną oraz naukową. Świetne aforyzmy autorów rzymskich, przysłowia i sentencje są nięwyczerpa- ■ nym źródłem dla mówców, pisarzy i ludzi wykształconych.

1. Ćwiczenie w czytaniu i akcentowaniu

Mediclna, pharmacia, rector, professor, schoła, doctor, Cuprum, medicus, ociłłus, numerus, canalis quadratus, aqua, vinum, sectio, collega, vel, familia, feriae, forma fundamentum, lingua, apotheca, oleum, aethereus, Kalium iodatum, aurum, philosóphus, rhetor, seu, persona, Strychnlnum nitricum, lex, aer, poeta, maior, nunc, classis, cansuetudo, suus, Aethylum chloratum, Ammonium chloratum, Calcimn oxydatum, Codeinum, Creosotum.

2. Pracujemy

Primum non nocere

Multum laboramus. Bene laborare debemus. Sedemus et legimus. Sedetis et auditis. Audi et seribe! Audiunt et scribunt. Latine bene legitis et scribitis. Bene. discitis. Bene discere et multum laborare debetis.

Medicamentum coquo et percolo. Gto medicamentum praeparare dehes. Da cito medicamentum! Misce! Da! Signa! Coąue medicamentum! Percóla .medicamentum! Signa! Macera diu, tum percóla. Finite studium!

primum (adv.) non (adv.) noceo, -ere multum (adv.) labóro, -are

bene (adv.) debeo, -ere

sedeo, -ere et (ej.) lego, -ere

najpierw, po pierwsze nie

szkodzić, przeszkadzać wiele, dużo

pracować, trudzić się; por. laborant, laboratorium dobrze

być dłużnym, być winnym, musieć; por. »debet« — księgowa nazwa lewej strony konta,, inaczej )winien« siedzieć i, a

zbierać; czytać; por. lektor, legenda i

11