DSCN0256 (3)

convivium, -li n. re-traho, -ere, -xi, -ctum (por. traho) potius (adv.) współżycie; uczta odciągnąć, powstrzymać raczej

62. 0 anginie (Celsus, Liber IV, 7)

Morbus pestifer acutusque in faucibus esse consuevit. Nostri anglnam yocant. Interdum neque rubor neque tumor ullus apparet, sed corpus aridum est, vix spiritus trahitur. Interdum lingua faucesąue cum rubore intumescunt, vox nihil significat, oclili vertuntur, facies pallet, singultus est. Ilia commuiua sunt: aeger non cibuin yorare, non potiónem potest, spiritus eius inter-cluditur. Levius est, ubi tumor tantum ruborcjue est, cetera non sequuntur.

Quicquid est, si vires patiuntur, sanguis mitti debet; secundum est ducere alvum. Cucurbitttla quoque recte sub mento et circa fauces admovetur, ut id, quod strangiilat, eyócet. Efficacissimum est hic quoque salis calidus sucus.

pestifer, -era, -erum    przynoszący zgubę, zgubny

fauces, -ium /. (plur.) gardziel, gardło

con-suesco, -ere, -evi, -etum przyzwyczaić śię, przywyknąć, mieć zwyczaj -

angina,-ae /. (gr.)    angina; u Celsusa wrzód w gardle

yoco, -are, -avi, -atum (por. wołać, przywołać; nazwać

vox, vocadvus) (con-voco)

enim (cj.)    bo, mianowicie

rubor, -oris m.    czerwona barwa, czerwoność, zaczerwienienie;

por. rubin

tumor, -oris m. ullus, -a, -nm ap-pareo, -ere, -ui spiritus, -us m.

in-tumesco, -ere, -mui (por. tumor)

yerto, -ere, verti, yersum facies, -ei/. palleo, -ere, -ui

nabrzmiałość, guz, obrzęk jakiś, ktoś

wyjść na jaw_v ukazać się, stać się widocznym wywiew, oddychanie, duch, dusza; apt. spirytus _t

napuchnąć; nadąć się

obracać, skierować; przewracać zewnętrzny wygląd, twarz być bladym, blednąć

łkanie, rzężenie połykać, pochłonąć, pożerać picie, napój    *

singultus, -us m. yoro, -are, -avi, -atum potio, -onis f. possum, posse, potui inter-cludo, -ere, -si, -sum ubi (ej.) tantum (adv.) ceterus, -a, -um quisquis, quaequae, quid-quid (i quicquid) patior, pati, passus sum mitto, -ere, -si, -ssum sanguinem mittere alvus, -i /.

móc, zdołać

zamknąć, odciąć, oddzielić gdy, skoro

tak dalece, tak bardzo; tylko, jedynie pozostały, reszta ktokolwiek, którykolwiek

cierpieć, znosić, pozwolić rzucać, ciskać, wysyłać; por. misja puszczać krew brzuch; żołądek

Fragmenty z dzieła Pliniusza Starszego (Naturalis Historia Libri XXXVII)

Caius Plinius Secundus zwany także Maior (Starszy), urodzony w r. 23 w Novum Comuin, zginął w r. 79 podczas wybuchu Wezuwiusza. W młodości brał udział w wyprawach wojennych do Germanii, był namiestnikiem prowincji Hiszpanii (r> 67), w 79 r. stał na czele eskadry floty pod Mizenum; podczas wybuchu Wezuwiusza podążył z nią do zagrożonych miejscowości Kampanii, by nieść pomoc poszkodowanym i zapoznać się z bliska ze skutkami niezwykłego zjawiska przyrody; w tych okolicznościach poniósł śmierć.

Pliniusz był wielkim uczonym. Pisał dzieła z zakresu retoryki, wojskowości, dzieła historyczne (nie zachowane). W swoich badaniach i pracach naukowych wyróżnił się niezwykłą pracowitością, czego dowodem jest (jedyne, jakie się zachowało) jego dzieło o charakterze encyklopedycznym Naturabs Historia — Naturalna Historia/ w 37 księgach. Pliniusz sam podaje, że korzystał z 327 pisarzy greckich i 146 pisarzy łacińskich, przestudiowawszy ponad 2000 tomów. W dzieje swym Naturalis Historia zgromadził mnóstwo cennych wiadomości z dziedziny astronomii, fizyki, geografii, antropologii, zoologii i botaniki, medycyny i mineralogii, pozwalających nam poznać ówczesny stan badań; księgi 35 i 36 są cennym źródłem dla historii sztuki starożytnej.

65

S — Język łaciński dla farmaceutów