DSCN0259 (3)

magnopere (xxdv.)    bardzo

placeo, -ere, -ui, -ltum    podobać się; zyskać poklask

terebinthinus, -a, -um (gr.) terpentynowy odoratus, -a, -um (por.    pachnący, wonny

urodzenie; plemię, lud, gatunek, rodzaj; por.

nacja

cypryjski

syryjski

odor)

natio, -ónis f.

cypnus, -a, -um syriacus, -a, -um

uterque, utraque, utrumque każdy z dwóch, obaj mel, mellis n.    miód

attycki

cielisty, tłusty, muskularny

szukać, pytać się, pragnąć śnieżnobiały; czysty, jasny przezroczysty, bardzo jasny górski

płaski, równy, należący do pola

także, również

północny

wiatr

okład, plaster migdał

leczyć, pomagać

ściągnąć, kurczyć; por. kontrahent rozbić, rozpędzić, usunąć zbieranie; por. kolekcja pierś

pomazać, powlec, posmarować członek (plur. członki ciała), człon skłonny do konwulsji, do spazmów

(por. melleus) atticus, -a, -um camósus, -a, -um (por. caro)

tfuaero, -ere, -sivi, -situm candidus, -a, -um per-lucldus, -a, -um montanus, -a, -um (por. mons)

campester, -tris, -tre (por. campus ) item (adv.) acjuilonius, -a, -um ventus, -i m. malagma, -atis n. (gr.) amygdalum, -i n. (gr. I.) medeor, -eri (z dat.) con-traho, -ere, -traxi,

-tractum (por. traho) dis-cutio, -ere, -cussi,

-cussum

col-lectio, -ónis /. (por. col-ligo ) pectus, -óris n. il-lino, -ere, -levi, -litum membmm, -i n. spasticus, -a, -um

66. Rośliny lecznicze

używane w starożytności oraz w naszych czasach

Multae plantae medicatae, quas nostris temporibus medibi ad ćurationem aegrmorum adhibent, antiquis poptilis notae erant, ut Equisetum, Salyia, Marrubium, Althaea, Tussilago aliaeque.

Apud Dioscoridem, medicum Graecum, qui temporibus Nerónis vixit, de multis plantis medicatis et earum usu haec legunus:

(Liber III, cap. XL) Salria sive elelisphacon, frutex est.ram.5sus, loń-gus, virgas habens ąuadrangiilas et cavas; folia hirsuta, subalbida, perąuam iucundo odore sed gravi; in asperis nascitur. Decoctum foliSrum ramorumque potus pastinacae marinae ictibus aimliatur. Capillos denigrat, yulnerum sangtunem cohibet, tetra ulcera purgat.

(Liber III, cap. CXIX) Marrubium, frater est ab rądice ramdsus, candi-eahs; folium subrotundum, hispidum, rugosum gustu ainaro; Nascitur propter aedificia, ruinas, et rudera. Huius folia sicca, cum semine decocta in aqua aut viridium succus datur cum melle suspiriosis tussientibus et ad tabitudinem redactis. Crassam e pectore pituitam eiicit. His, qui venena hauserunt, aut a serpentibus demorsi sunt, datur. Folia cum melle illimmtur sordidis ulceribus, ut purgantur; pterygia nomasque sistunt, laterum dolSres mirigant.

• (Liber III, cap. CXXVI) Tussilag(nis folia sunt maiusctda quam hederae, sex aut septem a radice, subalbida a terra, supeme virentia, radix tenuis est, nascitur in amoenis et riguis. Folia ex melle trita igni sacro et omnibus inflammationibus medehtur. Aridae fumus. per infundibfilum, hianti orę raptus, hos sanat, qui sicca tussi atque orthopnoea infestantur, pectoris yomicas rumpit. Eundem effectum prąebet suffita radix.

(Liber IV, cap. XLVI) Ecpiisetum in riguis et scrobibus nascitur. Yis herbae spissare, quare sanguinem naribus erumpenterii su,ęcus ipse,sistit; prodest dysentericis in vino potus, urinam cit. Sanguinolenta vulnera gluti-nantur tritis foliis et illitis. Radix cum sua herba tussim, orthopnoeam ruptamąue ądiuvat.

(Liber III, cap. XLI) Mentha, congita herba est. Calfaciendi, adstringendi atque exsiccąndi vim habet_v Sistit sanguinem. Suppurationes disciitit, si cum polenta illinatur. Imposita, fronti, capitis dolores rnulcet; cum sale canum morsibus iHinitur; stomacho utilis est.

(Liber HI, cap. XL)

Eipiisetum, -i n.    g skrzyp

71