IMAG0160

W tym przypadku korzystamy tylko z bardzo ograniczonego wycinka nieba; okno staje się wtórnym źródłem światła. Okno, najjaskrawsza plama w pomieszczeniu, może znaleźć się w naszym polu widzenia, wywołując olśnienie albo co najmniej zmniejszenie czułości siatkówki⁸⁵. Bezpośrednie promieniowanie słońca należy osłabić, stosując odpowiednie zasłony. Wadą oświetlenia bocznego jest jego nierównomierny rozkład: najlepiej oświetlone są płaszczyzny pionowe znajdujące się w płaszczyźnie przeciwległej do ściany okiennej; najsłabiej oświetlona jest ściana okienna. Na płaszczyznach poziomych natężenie oświetlenia jest odwrotnie proporcjonalne do kwadratu odległości od okna. Miejsca prac precyzyjnych powinny znajdować się w pobliżu okien.

Oświetlenie górne uzyskujemy przez umieszczenie okien w dachu. Zastosowanie tego typu oświetlenia jest możliwe tylko w budynkach o jednej kondygnacji albo na najwyższym piętrze. Główną zaletą jest równomierność oświetlenia całego pomieszczenia. Wadami są: nagrzewanie latem wnętrza przez promieniowanie podczerwone, możliwy jest blask odbity przez powierzchnie lśniące lub lakierowane o wysokim współczynniku odbicia lustrzanego. Można tego uniknąć, ustawiając okna w dachu skośnie na północ. Inny sposób polega na użyciu szyb niebieskich, które od-filtrowują promienie dłuższe. W

ostateczności latem bielimy szyby zmniejszając ich przepuszczalność.

Wymagania higieniczne w stosunku do oświetlenia naturalnego

1.    Odpowiedni kształt i wystarczające wymiary otworów okiennych.

2.    Odpowiednie rozmieszczenie otworów okiennych (okna boczne należy umieszczać jak najwyżej, blisko sufitu).

3.    Zabezpieczenie okien przed olśnieniem i cieniami.

4.    Zabezpieczenie okien przed nagrzewaniem pomieszczeń latem.

5.    Zapewnienie dostatecznej intensywności i równomiernego rozproszenia oświetlenia.

Metody pomiaru i oceny oświetlenia naturalnego

Do pomiaru i oceny oświetlenia naturalnego stosujemy: luksomierz, metody geometryczne, metodę oznaczania tzw. wskaźnika oświetlenia naturalnego (w.o.n.).

Pojęcia związane z tymi pomiarami

Metody geometryczne Współczynnik świetlny - wyraża stosunek geometryczny powierzchni okien (przyjmowany za „1”) do powierzchni podłogi. Współczynnik ten dla izb mieszkalnych powinien wynosić od 1:8 do 1:10, dla sal szpitalnych od 1:6 do 1:8, dla szkół i warsztatów precyzyjnych od 1:4 do 1:6.

Kąt padania - utworzony jest przez dwie linie przeprowadzone teo-

iBezpośrednie promieniowanie słońca zbytnio razi wzrok.

146