DSCN0427 (2)

pracy trzeba wyłączyć silnik, usunąć obrobione części i narzędzia oraz oczyścić dokładnie wiertarkę.

Duże otwory wierci się początkowo wiertłem o mniejszej średnicy niż wymagana. Przed założeniem wiertła trzeba sprawdzić jego zaszlifowanie, a po założeniu — współosiowość. Przed wierceniem sprawdzić, czy wiertło trafia w napunktowane miejsce

Rys. 86. Przyrządy do zamocowywania wierconych przedmiotów

Rys. 87. Przyrząd do zamocowywania nawiercanego kątownika

1 — wiertło, 2 przedmiot wiercony

oraz w rowek stołu, gdyż w przeciwnym razie wiertło przy Wyjściu z materiału uszkodzi stół wiertarki. Należy przy tym pamiętać o właściwym umocowaniu przedmiotu w odpowiednim do tego przyrządzie. Niewłaściwe zamocowanie powoduje błędy w obróbce, często wyrwanie przedmiotu, a co za tym idzie, uszkodzenie wiertła i nieszczęśliwe wypadki.

W celu uniknięcia wypadków przy pracy na wiertarkach należy przestrzegać szczególnie następujących przepisów: 1) Przekładnie zębate i pasowe powinny być osłonięte. 2) Przedmiot obrabiany powinien być zamocowany w imadle, a nie trzymany w ręku. 3) Wióry z wiertarki należy zmiatać szczotką i to po zatrzymaniu obrabiarki. 4) Ubiór pracownika powinien szczelnie obciskać rękę, być pozbawiony wszelkich części, które mogłyby być wplątane w obrabiarkę.

Rozwlercanie. Powierzchnia i średnica otworu wykonanego wiertłem wykazują prawie zawsze pewne niedokładności i tylko przy małych wymaganiach dotyczących dokładności Wykonania możemy na takiej obróbce poprzestać. Jeżeli chodzi o obróbkę bardziej dokładną, to wiercenie stanowi jedynie obróbkę zgrubną, a ostateczne wymiary nadaje się przez rozwiercenie rozwierta-kiem. Jeżeli przewidujemy obróbkę końcową otworu rozwierta-kiem, należy otwór ten wywiercić wiertłem o średnicy mniejszej o 0,05+0,1 mm niż wymagana.

Rozwiertak jest to narzędzie tnące, wieloostrzowe, składające się z części roboczej, szyjki i chwytu (rys. 88). Przednią część

3EEE3E-

Rys. 88.. Jtozwiertak trzpieniowy stały ręczny

rozwiertaka jest lekko stożkowa. Jest to część skrawająca rozwiertaka, którą wykonuje zasadniczą pracę, skrawania. Pozostała robocza część rozwiertaka jest jedynie częścią prowadzącą.

Szyjką nazywamy część pośrednią pomiędzy chwytem a częścią roboczą. Chwyt służy do zamocowania rozwiertaka w uchwycie obrabiarki lub założenia pokrętki na jego kwadratowe zakończenie. Chwyty rozwiertaków, podobnie jak chwyty wierteł, mogą być cylindryczne lub stożkowe,

Rozwiertaki stałe mają ściśle określoną, niezmienną średnicę. Przy naprawie samochodów bardzo często zachodzi konieczność dopasowywania elementów nadwymiarowych i do tego celu stosuje się również rozwiertaki o nastawnych średnicach. Są to tak zwane rozwiertaki rozprężone, w których przez pokręcanie śruby

71