Płaszczyznę prostopadłą do rzutni bocznej jr3 nazywamy bocznie rzutujący (rys. 4-28). Ślady poziomy i pionowy takiej płaszczyzny są równoległe do osi x. Siad boczny tworzy z osią y kąt a równy kątowi nachylenia tej płaszczyzny do rzutni poziomej jzt, a z osią z kąt /? równy kątowi jej nachylenia do rzutni pionowej #2.
4.3.3. Płaszczyzny równoległe do rzutni
Rozróżniamy przypadki: a) do rzutni poziomej (płaszczyzna pozioma) — Sady pionowy i boczny tej płaszczyzny tworzą jedną linię prostopadłą do osi2, a śladu poziomego nie ma (rys. 4-29), b) do rzutni pionowej (płaszczyzna czołowa)—ślad poziomy tej płaszczyzny jest równoległy do osi x, ślad boczny
V |
I k | |
X |
i |
-u |
i |
Rys. 4-29. Siady płaszczyzny poziomej
Rys. 4-30. Ślady plaszczyz- Rys. 4-31. Ślady płaszczyzny czołowej ny bocznej
równoległy do osi z, a śladu pionowego nie ma (rys. 4-30); c) do rzutni bocznej (płaszczyzna boczna) — ślady poziomy i pionowy tej płaszczyzny tworzą linię prostą prostopadłą do osi x, a śladu bocznego nie ma (rys. 4-31).
4.3.4. Prosta i punkt na płaszczyźnie
Przyjmijmy gdziekolwiek na śladach va i ha płaszczyzny dowolnej a po jednym punkcie, np. Vm i Hm (rys. 4-32), traktując te punkty jako ślady szukanej prostej m. Łatwo znajdziemy rzuty poziomy m' i pionowy m" tej
prostej. Z powyższego wynika, że linia prosta leży na danej płaszczyźnie wtedy, kiedy jej ślady leżą na odpowiednich śladach płaszczyzny.
Z wielu położeń prostej na danej płaszczyźnie najbardziej będzie nas interesować prosta leżąca na danej płaszczyźnie równoległa do rzutni poziomej jiv tzw. prosta pozioma oraz prosta równoległa do rzutni pionowej ?r2, tzw. prosta czołowa.
Jeśli prosta n leży na płaszczyźnie /3 i jest równoległa do rzutni poziomej jii to rzut poziomy n' tej prostej jest równoległy do śladu poziomego płaszczyzny hB, a rzut pionowy n" jest równoległy do osi x (rys. 4-33).
Rys. 4-33. Prosta równoległa do rzutni poziomej leżąca na płaszczyźnie
Jeśli prosta p leży na danej płaszczyźnie y i jest równoległa do rzutni pionowej n-ii to rzut pionowy p" tej prostej jest równoległy do śladu pionowego vy płaszczyzny, a rzut poziomy p' jest równoległy do osi x (rys. 4-34).
Rys. 4-34. Prosta równoległa do rzutni pionowej leżąca na płaszczyźnie
Kiedy punkt leży na danej płaszczyźnie? Punkt leży na danej płaszczyźnie wtedy, kiedy jego rzuty leżą na odpowiednich rzutach prostej leżącej na tej płaszczyźnie. Mamy ślady hó i vó płaszczyzny 6 oraz poziomy P' i pionowy
71