Znaczenie więzi uczuciowej z rodzicami w wychowaniu dziady rozważane jest w literaturze psychologicznej w związku z trze, ma teoretycznymi koncepcjami: ogólną teorią uczenia się, teorią.^ potrzeb i koncepcją wyrównywania postaw emocjonalnych w sto, sunkach międzyosobowych. '
w a
Ogólna teoria uczenia się
na]
Rodzice silnie uczuciowo związani z dziećmi poświęcają i® ot<
więcej czasu, a także udzielają im wielu wskazówek, pouczeń wi
i wyjaśnień. Częściej kontrolują zachowanie dziecka, stawiają ran m
wymagania, ale też zapewniają warunki ich realizacji. W trakcie ta
częstych interakcji z rodzicami dziecko przez naśladownictwo j<
przyswaja sobie różne formy społecznego zachowania, przejmuje od rodziców wzorce zachowania i odtwarza je w konkretnych sytuacjach. Na podłożu teorii uczenia się interpretują wyniki swoich badań R. R. Sears, E. E. Maccoby i H. Levin [Bibl. 60], którzy stwierdzili, że matki serdeczne, silnie związane uczuciowo z dziećmi, uzyskują lepsze Tezultaty wychowawcze. Zdaniem tych samych badaczy, dzieci otoczone miłością i serdecznością są bardziej wrażliwe na ocenę społeczną, żywiej reagują na nagrody i kary; te fakty dodatkowo sprzyjają kształtowaniu się społecznie pożądanych zachowań.
Teoria potrzeb
Potrzeba miłości, życzliwości, ciepła jest jedną z najważniejszych potrzeb psychicznych dziecka. Świadomość, że jest się kochanym i akceptowanym przez rodziców, rozwija i umacnia u dziecka poczucie bezpieczeństwa, poczucie własnej wartości, odporność psychiczną, aktywność poznawczą i społeczną, a tym samym jest podstawowym warunkiem prawidłowego rozwoju osobowości. Ńiezaspokojenie tej potrzeby wywołuje zaburzeni* w zachowaniu się dziecka i może doprowadzić do ukształtowania się względnie trwałych, ujemnych właściwości osobowości. Należy też dodać, że rodzice, którzy są silnie związani uczuciowo
86