30 maja
Odpoczywam w domu, nikogo nie przyjmujemy, służba wie, że „wyjechaliśmy i wrócimy dopiero jutro”. Telefon odbiera boy,i O tym, że jesteśmy u siebie, wie tylko szyfrant.
31 maja
Dentysta. Kilka spraw bieżących. Pierwsza dłuższa rozmowaj z Baradziejem, który przyjechał na miejsce Wawrzyniaka. Znami go z Warszawy, posiada formalne kwalifikacje pracownika służ-; by dyplomatycznej plus język indonezyjski.
Wieczorem u nas cocktail pożegnalny dla Wawrzyniaka na 150 osób.
Między innymi zjawia się zaproszona Orkiestra Radia i Tele-^ wizji i gra za darmo. Sporo, choć nie tylu, ilu się spodziewałem \ dziennikarzy.
Rano pożegnało Wawrzyniaka lampką wina koło związkowej wygłosiłem króciutką mowę i musiałem wyjechać na wizytę do; Ganis Harsono. Dostałem od Rapackiego polecenie wybadania, jakie stanowisko ma zamiar zająć Indonezja w różnych kwestiach na Konferencji AA w Algierze. Zadanie opracowania onych dostał — jak mnie poinformowano — właśnie Ganis Harsono. Informuje mnie, ale nic rewelacyjnego. Wtrąca mimochodem, że poparcie PKI dla Sukarno jest taktyką i to na bardzo krótką metę. Nie zgadzam się z nim, ale ważniejsze, iż po raz: pierwszy spotykam się z taką opinią. Czy ma ona znaczyć, że Sukarno rozpatruje możliwość zmian w polityce zagranicznej, które będą nie w smak Aiditowi? Nie zadałem tego pytania i żałuję. Skorzystam z najbliższej okazji, by je Ganis Harsono postawić.
W „Antarze” przemówienie Chąirul Saleha we wsi Tjidoro gminy Pangkalan rejonu Krawang na Jawie Zachodniej. W ramach obchodu 19 rocznicy dywizji Siliwangi. „15 lat temu chodziłem w tym rejonie w łachmanach z karabinem w ręku. Dzisiaj stoję przed wami jako III wicepremier, przewodniczący medżlisu i generał.” Przed wyjazdem ofiarował dwa radia tran-j zystorowe i 10 milionów rupii na budowę szkoły rolniczej —j z własnych pieniędzy.
W ciągu 15 lat dojść do szęzytów władzy,^- bywa w okresach] rewolucyjnych. Ale oferowanie przy rocznej gaży nie przekra-j czającej rocznie pół miliona rupii lekką ręką 10 milionów — jest] wyczynem prawdziwie rekordowym.
Dziś indonezyjskie święto: Pancza Szila. Także i my nie pra-finijemy. Słucham rano na pływalni przez radio przemówienia ■kolicznościowego Sukarno. Przypomina każdą z pięciu zasad, ■które właściwie — jak powiada'^- 'mogą być sprowadzone do ■rzęch, czyli Tri Szila- Byłyby nimi wiara w Boga, socjonacjo-Ipalizm i socjodemokracja. Jeśli jednak znajdą się tacy, których jme zadowala podział na Tri Szila, można je sprowadzić do jędrnej zasady, do Eka Szila. Tą zasadą zawierającą w sobie wszy-Łtkie inne jest gotong-royong. „Ja jednak — ciągnie dalej —-iznalazłem jeszcze jeden sposób skomasowania Pancza Szila do Hednej Zasady, a mianowicie sformułowałem pojęcie: nasakom. masakom i gotong-royong to właściwie jedno i to samo... ale |są jeszcze fałszywi nasakomowcy, tj. tacy, którzy nie wyleczyli tsię z komunistofobii...” Ponieważ głównym przeciwnikiem impe-fcalizmu w obecnych czasach jest Indonezja — nekolim podjął {próby zgładzenia jego, Subandrio i generała Yani. Nekolim wy-Sazi ze skóry, by uniemożliwić jemu — Sukarno — wzięcie pdziału w Konferencji AA w Algierze w końcu czerwca. Sukarno Best dla; nekolim niebezpieczny, wiedzą bowiem, że gdy weż-pBoie on udział w Konferencji AA duch antyimperialistyczny wśród narodów Azji i Afryki stanie się potężniejszy i bardziej wwałtowny”. I dalej w tymże duchu z powołaniem się w koń-nśowym fragmencie na... Konfucjusza. Miał on na pytanie ucznia, no czyni naród silnym odpowiedzieć, że silna armia, dostateczna Pość żywności i odzienia oraz wiara we własne siły. Ten ostatni ffizynnik, podkreśla Sukarno, jest najważniejszy.
|2 czerwca
1 Znowu próbuję pracować w zwolnionym tempie. Wieczorem fcednak idziemy na obiad do Belga. Galbraith, Szwed, Shann, kilku dyplomatów młodszych rangą i ani jednego Indonezyjczyka. MacDonnell wyśmiewa indonezyjskie dowody o akcjach Szpiegowskich w Indonezji, jako twór chorej fantazji. Główny hurt dyskusji to jednak Konferencja AA. Wszyscy się zgadzają, p-Malezja ma wprawdzie w Trzecim $ wiecie przyjaciół, ale ta-i, którzy ani swych sił, ani serca w jej poparcie nie zaanga-jją. Wniosek: Konferencja odbędzie się bez Malezji. Okazałem jedynym, który powątpiewa w słuszność tej oceny. Zbyt Le jest wśród państw AA antagonizmów, między innymi na stosunków do krajów zachodnich z jednej, a do Chin i ZSRR i drugiej strony — by taki „numer” mógł przejść. Schowają —
m