206 7. Zasady obliczeń wytrzymałościowych śrub
Obliczenie dźwigni
Przyjmujemy, że dźwignia będzie wykonana ze stali St6, dla której granica plastyczności R, = 330 MPa. Granicę plastyczności przy zginaniu przyjmuje się równą R„ = 1,25R„ stąd dopuszczalne naprężenia zginające przy X, = 2 będą równe
. Rf 1,25 Rę X. “ X.
Moment zginający przy założeniu, że dźwignia wsuwa się na połowę swej długości l — 100 mm w gniazdo podnoszonego ciężaru (samochodu) — jest równy
M, = Qy = 7200*-y— = 360 000 N-mm.
b
Zakładając stosunek szerokości dźwigni do jej wysokości y — 0,75 z warunku wytrzymałości na zginanie mamy
6
Obliczamy wysokość dźwigni
mm
oraz szerokość b = 0,1 ó, h = 0,75*24 = 18 mm.
Sworzeń łączący dźwignie z trzonem nakrętki z uwagi na ich przegubowe połączenie Uczymy z warunku zginania
Qi
32
Sworzeń wykonany zostanie z miękkiej stali St2, dla której R. = = 220 MPa, czyli R^=1,25*R, = 275 MPa oraz przy X, «=> 2, kt = 137,5 MPa, stąd średnica sworznia
mm.
Przyjmujemy d = 12 mm.
Obliczenie obejmy nakrętki
Grubość blachy obejmy obliczymy z warunku nacisków powierzchniowych na styku obejmy z nakrętką:
-kt' ^
P B»-b*
gdzie B i b to zewnętrzny i wewnętrzny wymiar kwadratowej powierzchni styku (rys. 7.58). Zewnętrzny wymiar B = 24 mm określony jest przez wymiary nakrętki. Zakładając dla połączenia spoczynkowego p** = = 30 MPa, otrzymamy
Przyjmujemy grubość blachy g — 3,5 mm i wymiary kwadratowego przekroju obejmy: wewnętrzny b = 18 mm i zewnętrzny B' = 25 mm.
Wysokość obejmy obliczymy również z warunku nacisków na styku długości h i szerokości B'—m
gdzie m = 7 mm jest szerokością wycięcia w korpusie (patrz rys. 7.59),
= 50 mm — wysięgiem obejmy.
Po przekształceniu otrzymujemy nierówność ze względu na h
(B'-m)p<wl»,+(B'-m)pa»Hh-Ow ^ 0,
a przyjmując pa«, = 12 MPa i podstawiając inne wartości liczbowe mamy
216M+7560H-360 000 > 0.
Rozwiązaniem równania jest h ^ 26,9 ram. Przyjmujemy h — 27,5 mm oraz wysokość obejmy H+2h =35+2-27,5 = 90 mm. Warunek niezakle-szczania się obejmy w korpusie
Q = 7200 > 2T = 2uN = 2u ■ ■ = 2-0,1
jest spełniony z bardzo dużym naddatkiem. Rysunek złożeniowy podnośnika przedstawia rys. 7.63.
Przykład 7.6. Zaprojektować prasę śrubową ręczną z napędem przez śrubę wywierającą nacisk Q = 15000 N o użytkowej powierzchni płyty dociskowej aXb = 4500 mmX350 mm. Maksymalna wysokość podnoszenia płyty łl = 300 mm.
Obliczenia wstępne
Przed przystąpieniem do obliczeń sporządzamy szkic wstępny (rys. 7.64). Ze szkicu orientacyjnie ustalamy długość śruby podlegającej wybo-