DSCN1947

124

Bartosz Czmud

i poszczególne przestrzenie miast, ich wzajemne powiązania i relacje, elemen-ty i systemy wyposażenia) jest tworzone przede wszystkim z myślą o typowych sytuacjach występujących w codziennej eksploatacji zgodnej z przeznaczeniem i w typowych warunkach. Okazuje się jednak, że wraz ze zwiększaniem się skali miast, wznoszonych w nich budynków, wzrostem gęstości zaludnienia oraz komplikacji występującego w nich wyposażenia w coraz większym I    stopniu przy ich tworzeniu muszą być uwzględnione wymogi bezpieczeństwa

w różnych ich aspektach, takich jak ewakuacja, wczesna sygnalizacja zagrożenia (np. pożarem), możliwość szybkiego dotarcia i operowania służb ratowniczych. Wynika to z faktu, że obiekty i struktury miejskie funkcjonujące w coraz bardziej złożony i intensywny sposób, pozostawiają coraz mniejszy zakres tolerancji w przypadku wystąpienia sytuacji nieprzewidzianej. To tak, jak gdyby porównać wystąpienie zdarzenia powodującego utrudnienia w ruchu namafo uczęszczanej drodze i na wielopasmowej autostradzie w godzinach szczytu To samo zdarzenie w pierwszym przypadku spowoduje konieczność zwalniania lub omijania przeszkody przez pojedynczych kierowców, w drugim zaś zator o poważnych konsekwencjach, niekiedy prowadzących do kolejnych zdarzeń jak kolizje, wypadki, usterki pojazdów itp. Skrajne przypadki wystąpienia zagrożeń o poważnych konsekwencjach w dużych aglomeracjach w ostatnich latach, to zamachy z 11 września 2001 r. w Nowym Jorku czy wielka powódź na Odrze i na rzekach niemieckich w 1997 roku oraz jej skutki w obszarach zurbanizowanych. Ilustruje to znaczenie, jakie należy obecnie i w przyszłości przywiązywać do uwzględniania na etapie projektowania potrzeby zapewnienia warunków bezpieczeństwa i przeciwdziałania zagrożeniom w różnych sytuacjach i warunkach użytkowania obiektów i przestrzeni miejskich.

->W naświetlonym powyżej kontekście wpływ rozwiązań projektowych na stan bezpieczeństwa, w tym w środowisku lokalnym, możemy rozpatrywać w następujących sferach:

J _ bezpieczeństwo w sferze obronności oraz ochrony ludności przed skutkami '    wystąpienia klęsk żywiołowych;

-    bezpieczeństwo w ruchu drogowym;

-    bezpieczeństwo ruchu pieszych, w tym problem bezpiecznego użytkowania przestrzeni publicznych przez osoby niepełnosprawne (tworzenie dostępnej przestrzeni uniwersalnej);

-    ograniczanie zagrożeń czynami przestępczymi.

W części z powyższych sfer relacja między stosowanymi rozwiązaniami a stanem bezpieczeństwa do niedawna nie była właściwie wcale brana pod uwagę.

3. PRZESTRZENNE UWARUNKOWANIE ZAGROŻEŃ CZYNAMI KRYMINALNYMI

W analizach przestępczości przyjmuje się generalną współzależność czynników zaistnienia przestępstwa:

cel przestępstwa - sprawca - sytuacja (w tym miejsce).