DSCN2035 (2)

łatwiejsza praca nauczyciela). To. co jest ważne, zgodnie z Lind-sayem (1974). to struktura klasy (program nauki, koedukacyjno* status społeczno-ekonomiczny uczniów, liczba godzin nauki), która ma wpływ na osiągnięcia dzieci w nauce.

U badaniach / lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku stwierdza no również brak związku między wiekiem (5 " lat) w stepu do szkoły a osiągnięciami w nauce przedmiotów ścisłych w wieku 14 i-(Austin. Postlethwaite 1974 857-863). Z bardziej szczegółowe analizy danych z badań wynika, żc typ klasy szkolnej, praca domowa, jak również nauka przedmiotów ścisłych okazują się czynnikami istotnymi w uzyskiwaniu wyników szkolnych. Stosunkowo niewiele jednak zależności udało się odkry ć w tych badaniach. W wielu analizach badano znaczną liczbę zmiennych, ale okazało się. ze mają bardzo mały wpływ na osiągnięcia. W pewnym stopniu oznacza to. żc ośw iata jest bardzo skomplikow anym wycinkiem rzeczywistości. w której występują całe związki zmiennych, którymi może manipulować nauczyciel czy kierownik szkoły w tym samym czasie Stad wniosek, ze osiągnięcia szkolne są w ynikiem kumulatywnym wielu zmiennych. Okazuje się na przykład, że najpewniej przewidzieć można osiągnięcia w naukach ścisłych w klasie IX na podstawie osiągnięć w klasie VIII i tak idąc „w tył kariery szkolnej". az do momentu, gdy dziecko nauczyło się czytać. Ważnym wskaźnikiem prognostycznym jest tez pochodzenie społeczne dziecka (por. Postlethwaite 1988a. s. 9).

Przytoczmy dla ilustracji kilka ogólnych wniosków płynących z badań porównawczych przez Międzynarodowe Stowarzyszenie do Badan Osiągnięć Szkolnych:

Dom rodzinny ma wielki wpływ na osiągnięcia w języku ojczystym. nieznaczny w naukach ścisłych i matematyce oraz nikły w nauce języków obcych Oznacza to. że pochodzenie społeczne ma silniejszy wpływ na różnice w osiągnięciach szkolnych dzieci niż poziom nauczania w danej szkole.

Płeć. Chłopcy uzy skują lepsze wyniki od dziewcząt w naukach ścisłych i matematyce, natomiast dziewczęta w języku ojczystym i językach obcych. Dotychczas nie udało się wyjaśnić tych związków.

Typ szkoły odgry wa znaczną rolę w osiągnięciach szkolnych dńeci. Dotyczy to zwłaszcza szkół selekcyjnych (różne programy szkolne, różny typ przygotowania nauczycieli).

Wielkość szkoły W ielkie (liczebnie) szkoły przygotowują lepiej uczniów tylko w zakresie nauk ścisłych i w znajomości literatury n3 poziomie przeduniw ersyteckim.

Liczba godzin zajęć. Liczba lat nauki lub godzin zajęć w tygodniu jest sprawą ważną zwłaszcza w ostatnim okresie nauki w szkole średniej i to w obrębie nauk ścisłych i języków obcych - Praca domow a jest szczególnie istotna w naukach ścisłych.

Programy nauczania okazały się istotne, dla uzasadniania różnic między krajami w zakresie przedmiotów ścisłych. W nauczaniu języków obcych język akty w ny (tj. słuchanie i mówienie) jest sprawą ważniejszą niz pisanie i czytanie (język bierny).

_v>m

‘WfflSlntjifi

Nauczyciele. Istnieje korelacja między wykształceniem na poziomic powyżej szkoły średniej, przynależnością do stowarzyszeń przedmiotowych i ilością czasu, która pośw ięcają na przygotowanie >ię do lekcji, a uzy skaniem lepszych wyników przez uczniów w klasach przedmaturalnych. W przypadku nauczycieli języków obcych ustalono, ze umiejętności biegłego posługiw ania się obcym językiem, staż prac> nauczycielskiej, przy gotowanie się nauczyciela do lekcji stanowią ważne czynniki wspomagające wyniki osiągane przez uczniów Stwierdzono równocześnie, ze zakres kształcenia nauczycieli obcy ch języków, czas spędzony w kra ju, gdzie mów i się tym ję-z\kiem (poza sprawą biegłości rozumienia ze słuchu), jak również używanie laboratoriów języków ych me ma żadnego wpływu.

Jak nietrudno zauważyć przytoczone wnioski z badań IEA są dość powierzchowne, jednak trzeba pamiętać, że zarówno pewne negatywne, jak i pozytywne /w iązki, które się ustala mają jednakową wartość. Nawet, gdy nie ustala się żadnego związku, to wtedy pozwala to na odmitologizowanie niektórych poglądów na temat oświaty. Można jednakże wyrazić wątpliwość, czy jest sens w wydawaniu znacznych funduszy na badania, gdy uzy skujemy w zamian dość banalne wyniki. Do wielu podobnych wniosków może niejednokrotnie dojść nauczyciel opierający się na tzw zdrowym rozsądku i własnym doświadczeniu.

99