8777

-    proporcje wyrazu (to co jest ważne, rysowane jest w większym rozmiarze, natomiast nieistotne w

mniejszym rozmiarze lub całkowicie pominięte)

-    opowiadanie (rysowanie to opowieść, mowa obrazu zastępuje słowa, rozładowuje napięcia, wyraża

odczucia i lęki)

Inteligencja to rodzaj sprawności umysłowej. Inteligencję weryfikuje się za pomocą testów.

Typy inteligencji:

-    adaptacja do nowych sytuacji i zmiennych wymogów zadania

-    optymalne uczenie się, a także wykorzystanie doświadczenia i treningu

-    myślenie abstrakcyjne z użyciem symboli i pojęć.

Wyróżniono dwa rodzaje inteligencji:

-    inteligencja płynna (mechaniczna)

-    inteligencja skrystalizowana (pragmatyczna).

Inteligencja plvnna jest definiowana jako podstawowe zdolności przetwarzania informacji, które pozostają pod wpływem czynników biologicznych genetycznych lub zdrowotnych. Mierzona jest za pomocą testów dotyczących szybkości i precyzji, orientacji przestrzennej, pamięci wzrokowej lub motorycznej.

Inteligencja skrystalizowana definiowana jest jako zdolności oparte na wiedzy kulturowej i uważana jest za pozostającą pod wpływem środowiska. Mierzona jest za pomocą m in. testów rozumienia informacji lub iezyka.

Rozróżnienie to zostało wyłonione w badaniach nad starzeniem się, gdy w^rykazano, że zdolności skrystalizowane wzrastają z wiekiem(do 70 roku życia), podczas gdy zdolności płynne maleją( od 35-40 roku życia). Liczne badania wykazują, że zarówno płynne, jak i skrystalizowane zdolności są odziedziczane oraz, że pozostają one pod wpływem różnych czynników środowiskowych.

Zdolności niewerbalne w początkowych okresach życia wskazują większą dynamikę wzrostu niż zdolności werbalne i osiągają maksymalny poziom w okresie dorastania. Utrzymuje się do okresu wczesnej dorosłości. W którym maksymalny poziom zaczynają przejawiać zdolności werbalne.

Inteligencja wg Gamcra traktowana jest w kategoriach wielu zdolności, z których każda jest w równym stopniu ważna, zależnie od użyteczności w danej kulturze. Wymienia on 7 inteligencji:

-    zdolności językowe

-    zdolności logiczno-matematyczne

-    zdolności przestrzenne

-    zdolności cielesno-kinestatyczne

-    zdolności muzyczne

-    zdolności interpersonalne dotyczące rozumienia innych osób

-    zdolności interpersonalne dotyczące rozumienia własnej tożsamości, samego siebie.

Rozw ój ih)znaw czy w ujęciu Piageta: Rozwój poznawczy przebiega stadialnie w sekwencji stadiów od inteligencji sensomotorycznej i przedoperacyjnej, operacji konkretnych po operacje formalne. Początkowo twierdził, że rozwój ten jest zależny od biologicznego dojrzewania organizmu i wiąże się ściśle z dojrzałością elementów strukturalnych układu nerwowego. W późniejszych pracach na temat rozwoju intelektualnego młodych i dorosłych stwierdził jednak, że wanuiki kulturowe mogą stymulować lub opóźniać rozwój umysłu. Ponadto twierdził, że rozwój poznawczy po adonalescencji polega wyłącznie na konsolidowaniu i stabilizowaniu się formalnych sposobów' rozumowania logicznego lub na wyrównywaniu ewentualnych opóźnień spowodowanych wypływem czyiuiików socjokulturowych. STADIA ROZWOJU POZNAWCZEGO WG Pi AG ET A *Od 0 do 2 roku życia - Inteligencja sensomotoryczna Etap I ćwiczenie odruchów .Przypada na pierwszy miesiąc życia

Etap II pierwsze naw yki .Otl pierw szego do drugiego miesiąca życia- odruchy rozwijają się, są coraz bardziej precyzyjne i skoordynowane, schematy angażujące różne umiejętności zmysłow^re takie jak dotyk, słuch, wzrok zaczynają być wiązane ze sobą(dziecko nie poszukuje obiektu, który zniknął)

Etap 111 odkrywanie procedur .Od piątego do dziewiątego miesiąca życia- zachowania dziecka stają się bardziej świadome na zewnątrz. Dziecko rozwija procedury w celu reprodukowania interesujących zdarzeń. U dziecka zaczyna rozwijać się bardzo w^rażny rodzaj wiedzy co można robić, aby osiągnąć pożądane skutki. Wykazuje swoisty rodzaj rozumienia przyczynowości(poszukuje obiektu, który zniknął).