28 WYKŁADY Z ETYKI WZMtMj
Setowych. system bankowy, zorganizowany rynek towarów /../ jest to ze tracą łatwo swoją zasadność, jeśli nie są wsparte innymi ele merlami : instytucjami społecznymi, które mogłyby utwierdzić je jako nieodłączne części szerszej wspólnoty.
Wspólnotę tę nazywa Bouldmg społeczeństwem biznesu, t). takim systemem społecznym, który zorganizowany jest przede wszystkim poprzez instytucje wymiany. Przede wszystkim, ale me wyłącznie Pozostałymi elementami i instytucjami organizującymi są: instytucje groźby oraz instytucje integracji. Przetrwanie społeczeństwa biznesu wymaga rozwoju Instytucji Integracyjnych, takich Jak rodzina. Kościół, szkoła, naród, które rozwijają indywidualne systemy wartości zasadzające się na miłości, samo poświęceniu, identyfikacji z celami poza osobisty mi oraz altruizmie. Rynek, korporacje czy bania mając charakter instrumentalny, nie są zdolne do samodzielnego wytwarzania systemów Integracji. Z drugiej strony, zwraca uwagę Bouiding, instytucję przymusu oraz integracji powinny postępować umiarkowanie, bowiem cokolwiek podważa instytucje wymiany i jej organizującą siłę, podważa system biznesu Problemem społeczeństwa jest znalezienie właściwych proporqi między :natytuqami wymiany, groźby i integracji. Nadmierna dominacja systemu przymusu, systemu rynkowego czy systemu integracji powoduje zazwyczaj rozkład życia moralnego, a nawet dezintegrację społeczeństwa Społeczeństwo biznesu por excellence powinno być zdolne do dynamicznego kształtowania równowagi między systemami wymiany. Integracji 1 przymusu.
2JJ. I jfcie trzecie [wg Sternberg): Biznes odpowiedzialny
W odróżnieniu od ujęć Misesa i Bouidinga. dotyczących działalności gospodarczej w skali makro, ujęcie Sternberg dotyczy działał-op*oj firm Nie ujmuje ona biznesu w kategoriach gry, wręcz się od takiego ujęcia odżegnuje. Według mej biznes jest dobrze zdefiniowaną - (ekologicznie - profesjonalną działalnością gospodarczą.
Celem ludzi skupionych w organizacjach uprawiających działalno* gospodarczą, albo po prostu celem biznesu, jest - według EUine Strmbrrg - maksymalizacja wartości, jaką rezultaty tej dzia
talnoSci. f). sprzcdaZ towar^iu lub usług o.tagan1 2 u? dł-^z.s2|m pr&tfizicdc czasu, przedscaunaya dla ułaSctcrela - 'A.' ar2ovt la - -.zjfc wara jest wartością właścicielsko. (ouner ualue) Chodzi tu jasna o wartości wyrażone w jednostkach monetarnych, tj o -A ar.o^ ści finansowe Ten i tylko ten cel definiuje organizacje firmę. kompanie itp jako biznes, wszelkie inne cele realizowane przez dana organizacje sa> albo środkami (celami pośrednim, do osiagr-.ec.a celu głównego, albo dodatkowymi celami wynikającynv. z tego ze organizacja ta jest nie tylko biznesem, ale także czymś innym np gromadzi podatki, wspiera finansowo programy społeczne itp Odróżnienie biznesu od niebizr.esu ma charakter funkcjonalny a r..e przedmiotowy, jest to odróZmeruc par excellence prakseologiczne. bo odniesione do celu działania.
Przypisywanie biznesowi .nnych celów albo korzystanie ze środków. Jakimi dysponuje era inizacja w celach odrr. enr.ych od celu definicyjnego działalności gospodarcze; jest błędem praktyerr yrr. albo teleopatologia’•3 . Jest ono owym uświńcaniezn środków przez cel różny od celu właściwego. Biznes nie jest więc ani rodzina, ar., klubem - pisze Sternberg - ani kościołem, am państwem, me iest teź grą ani hobby.
Biznes jest wąsko zakreśloną aktywnością podporządkowany celowi polegającemu, powtórzmy to na maksymalizacji wartości (finansowej) właścicielskiej w dłuższej perspektywie Warieta, właścicielskiej. a me bogactwa, majątku czy dochodu, także aadości właścicielskiej, a nie zysku, wartości dodanej czy ceny akcji
Wartość właścicielską definiuje cytowana autorka jako zdyskontowane przyszłe wpływy ze sprzedaży pomniejszone o koszty zakupu i narzuty. Jest to więc wartość dywidend i innych przychodów oraz korzyść lub strata kapitałowa, na jaką właściciel może Uczyć w przyszłości, gdyby chciał sprzedać swój udział albo gdyby firma została sprzedana jako całość14
1J E Sternberg. Jusr Business: Scjtzij Ethirs m Action. LittSe. 3n2sm and Co
Londyn 1994. % 32 przekład polak: Czysty bzrzs etyka btzneau -
PWN Warszawa 1996}.
’ Cytowana autorka powiada c tttaopafhy: op. dt. s. 42.
4 Op ciL. s 4d.B