DSCN6391 (Kopiowanie)

cndospcrmcm (ryc. 7-53,7-63). W każdym makrogametoficie znajdują się 2-3 rodnie, zawierające^ jednej komórce jajowej.

Kwiat męski u iglastych ma również postać szyszki (ryc. 7-63) i zbudowany jest z prggj}^ (które odpowiadają mikrosporofilom u paprotników różnozarodnikowych), zaopatrzony^ w mikrosporangia. u roślin nasiennych określane mianem woreczków pyłkowych- Każdy z woreczka pyłkowych zawiera liczne komórki macierzyste mikrospor. Komórki te są diploidalne i dzielą$j_ę mejotycznic, wytwarzając czterokomórkowc. haploidalnc mikrogametofity czyli ziarna pyłku, spośród czterech komórek ziarna pyłku z czasem degenerują; pozostają zaś: komórka gegetaty^ czyli łagiewkowa, wyrastająca później w łagiewkę i komórka gęneratywna, która dzieląc siąwytwony dwie gamety męskie - nieruchome zazwyczaj plemniki.

Ziarna pyłku przenoszone są przez wiatr. Kiedy upadną na szyszkę żeńską, dostają się przez tz». okienko do zalążka. (Ponieważ zalążek - makrosporangium - nie jest osłonięty, stąd inna nazwa dla tej

grupy roślin: nn_gr»zalażkoweV Po pewnym czasie (_u przykład po kilku miesiącach, a nawet roku) komoda wegetatywna pyłku wyrasta włagiewke. kierującą stęka rodni. Do wytworzonej łagiewki wnikają gamety męskiej jedna z nich zapładnia komórkę jajową; powstaje diploidalna zygota. Podziały zygoty prowadzą do powstania nowego sporofitu w postaci zarodka Jednocześnie rozrasta się bielmo pierwotne gromadzą: matariały zapasowe, natomiast osłonka zalążki przekształca się w łupinę. W powstałym w opisany sposób nasieniu zarodek składa się zliścieni. epikotyfai hvpokotvlu. Nasienie opuszcza szyszkę, pada na zionę i gdy znajdzie się w sprzyjających warunkach - kiełkuje. Z epikotylu rozwija się wówczas łodyga, z hypokotylu-korzeń pierwotny; natomiast liścienic to liście zarodkowe umożliwiające roślinie odżywianie się w najwcześniejszym, a więc i najtrudniejszym okresie rozwój# (ryc. 7-63).

Najstarszą klasą nagonasiennych są paprocie nasienne (Pteridospermopsida luk Lyginopteridopsida). Powstały w karbonic. Niektóre z nich były drzewami (ryc. 2-21), inne były mak Paprocie nasienne wytwarzały ruchliwe plemniki, zaś ich nasiona związane były z liśćmi. Nąjwięfl gatunków tych roślin znamy z karbonu, wyginęły zaś najprawdopodobniej w permie. Paprocie nasiea* stanowią dla paleobotaników jak gdyby pomost pomiędzy paprotnikami a sagowcami.

Sagowce (Cycadopsidą) przetrwały do dzisiaj i rosną w krajach o klimacie tropikalnym. Są* nieduże zazwyczaj drzewa przypominające swym wyglądem palmy (ryc. 7-64) lub paprocie (g# posiadają bulwiastą łodygę podziemną). Są rozdzielnopłciowe i dwupienne (to znaczy, że osobo# występują osobniki męskie i żeńskie). Osobniki męskie wytwarzająszyszkowate kwiaty, zbudow** z mikrosporofilów zawierających mikrosporangia. W mikrosporangiach komórki macierzystedn# podziału mcjotycznego wytwarzają haploidalnc mikrospory. które otaczają się grubą ściiot i przekształcają w mikrogametofity (gametofity męskie). Mikrogametofity otoczone ścianą mikro**** oddzielają się jako ziarna pyłku i przez wiatr przenoszone są na kwiaty osobników żeńskich- T**¹ pyłek wytwarza łagiewkę pyłkową, w której powstają duże, zaopatrzone w wici plemniki, sagowców są wyjątkowo duże: u rodzaj u Zamla mają one długość do 400 pin i opatrzone są tysM# wici. Spośród współczesnych roślin nasiennych jedynie u sagowców i miłorzębowych piet mają zdolność ruchu. W czasie, gdy dojrzewa gametofit męski, rośliny żeńskie wytwar/^k*~ żeńskie Ich budowa może być bardzo różna; czasem osisigają znaczne rozmiary i ciężar (do Si

szyszki męskie pyłek    szyszki żeńskie

Ryc. 7-63. Cykl rozwojowy roślin nagonasiennych, przedstawiony na przykładzie sosny (Pinus). W kółkach obrazy mikroskopowe (JD).

(tramo

śs&yosi

Ml

oddań

Sąwi

fcąntiei

T33BHK

toffi

"Muzie

mUftk

Mii

*2-20|ol