10em
Ryc. 7-50. Brunatnieć.
1 - listownica Claustona (Laminaria claustoni), i
2 - morszczyn pęchcrzykowaly (Fucus vesiculosus),
3 - wiclkotnorszcz gruszkowaty (Macrocystis pyrijera), I - część liścioks/.taltna.
I - część lodygoksztaltna.
R - ryzoidy (JD).
Brunatnieć - jako pożywienie zwierząt morskich - stanowią istotny składnik wielu ekosystemów. Szereg gatunków jest spożywanych przez człowieka - np. w Szkocji listownica cukrowa (Laminaria saccharina), w Chinach i Japonii inne gatunki listownie.
_| morszczyn (Fucus) itp. Zawarty w ścianach
brunatnie kwas alginowy ma wielkie zastosowanie w przemyśle spożywczym (zagęstniki do lodów, śmietany, mleka w proszku itp.), perfumeryjnym, chemicznym (lepiszcze), papierniczym, włókienniczym (sztuczny jedwab), farbiarskim i farmaceutycznym (pigułki przeczyszczające, lepiszcze w Ickach, wata algininowa służąca do tamowania krwawienia itp.). Znamy gatunki lecznicze: żyjący w Bałtyku, Atlantyku i Morzu Północnym morszczyn pechcrzvkowatv (Fucus vesicu!osus - ryc. 7-50) zawiera w swej piesze dużo jodu, dlatego też używany jest przy leczeniu niedoczynności tarczycy i otyłości. Z nicktóiych brunatnie wyizolowano związki o działaniu antybiotycznym.
7.4.3.7. Gromada: krasnorosty (Rhodophytd)
Nazwa tych glonów (których znamy ok. 4000 gatunków) wywodzi się od ich czerwonej barwy. Krasnorosty zawdzięczają ją zawartym w chromatoforach barwnikom: czerwonej fikoervtrvnie i niebieskiej fikocyianinie. Obecność tych barwników umożliwia krasnorostom życie w morzach na dużej głębokości (do 100 m), a więc tam gdzie nie są w stanie utrzymać się inne organizmy fotosyntczujące. Na tę głębokość nie dociera nawet szczątkowe światło czerwone (a więc o tej długości fali, na której "pracuje” chlorofil), docierają natomiast promienie niebieskie i zielone, pochłaniane przez fikoerytrynę. Najwięcej krasnorostów żyje w morzach ciepłych; ich delikatne plechy znajdują najlepsze warunki dla rozwoju w wodach spokojnych i głębokich. Niektóre gatunki (np. z rodzaju Corallina) odkładają duże ilości węglanów wapnia, tworząc atole koralowe (podobnie jak koralowce). Krasnorosty mają różną budowę: od jednokomórkowców po organizmy wielokomórkowe o zróżnicowanej piesze (ryc. 7-51). Ściany tych komórek zbudowane są z celulozy
i pektyn. Jako produkt asymilacji odkładają skrobię krasnorostową (o budowie podobnej do glikogenu). Przeważnie wykazują cykl rozwojowy typu III z przemianą pokoleń: gametofitu (występują narządy płciowe: rodnie zwane też karpogonami i plemnie, tzw. spermatangium) i sporo fi tu.
Ryc. 7-51. Krasnorosty. I - rodymenia paiczasta (Rhodymenia palmaia). 2 -chrzęścica kędzierzawa (Chondrus cripuśk 3 -szkariatnata delikatna (Porphyra lejtera) (JD)
Szereg krasnorostów używanych jest jako pokarm. W Szkocji, Francji i Irlandii gotuje się z mlekiem plcchy n>-dymenii palczastcj (Rhodymenia palmaia - ryc. 7-51) i pć" -ne gatunki szkarłatnie (Porphyra). Głównymi konsumentami szkarłatnie (ryc. 7-51) są Japończycy, którzy szkarłatnieć delikatną (Porphyra tenera) zwaną po japońsku .uunanon'. uważają za przysmak i od kilku wieków hodują u morskich. Z plech różnych krusnorostów otrzymuje - galaretę rozpuszczającą się w tempeniturze