ppnfw 3muiu isioi zywyvn i ten Kiasyjinacja
1/jm
Ryc. 7-2.\Vygląd i wymiary (w odniesieniu do odcinka I |im) siedmiu wirusów spośród omówionych w tym podrozdziale: A-ospy; B-poliomiclitis; C-świnki; D-giypy; E-opryszczki; F-adenowinrsa; G-bakteriofaga; ll-wimsa mozaiki lyloniowej (JD).
►wtrut
Ryc. 7-3. Namnażanic wirusa w komórce zwierzęcej: I - faza przylegania (wirus łączy się z receptorem błony); 2 - faza penetracji (wiropeksja),
3,4 • faza cklipsy (3 - replikacja materiału genetycznego wirusa,
4 - biosynteza białek kapsydów), 5 - faza dojrzewania, 6 - faza clucji (JD).
mogą ulec zakażeniu wirusem mozaiki tytoniowej). Cały wirion - po połączeniu z receptorem - przenika [ do cytoplazmy komórki na drodze pinocytozy lub tzw. wiropeksji (stanowiącej rodzaj fagocytozy). Ten etap nazywamy fazą penetracji.
W przypadku bakteriofagów czyli wirusów atakujących bakterie pierwszy etap zakażenia jest trochę odmienny (ryc. 7-4). U bakterii nie zachodzą procesy pinocytozy ani fagocytozy - zatem bakteriofagi - po przyłączeniu się do receptorów - muszą “wstrzyknąć" do wnętrza komórki bakteryjnej l kwas nukleinowy zawarty w wirionie; reszta wirusa pozostaje na zewnątrz. “Wstrzykiwanie" odbywa się przez skracanie trzonka bakteriofaga.
Ryc. 7-4. Namnażanie bakteriofaga w komórkach bakteryjnych.
1 -faza penetracji: bakteriofag (BF) wstrzykuje własne DNA poprzez
ścianę komórkową do cytoplazmy (w dużym kole powiększony obraz zjawiska zilustrowanego w mniejszym okręgu),
2 - replikacja DNA bakterio figa.
3 - biosynteza białek kapsydów,
4 - uwalnianie (ehicja) bakteriofagów potomnych ze zniszczonej
komórki bakteryjnej (JD).
Dalsze fazy namnażania zarówno w komórkach eukariotycznych, jak i prokariotycznych są podobne. Po przeniknięciu w głąb cytoplazmy lub jądra komórkowego rozpoczyna się faza eklipsy czyli utajenia. Na matrycy wstrzykniętego lub wchłoniętego DNA wirusa komórka replikuje nowe cząsteczki DNA wirusa, używając do ich syntezy własnych elementów budulcowych.
Wirusy zawierające RNA a nie DNA, na początku swego rybonukleoproteidu zawierają zapis enzymu zwanego odwrotną transkryptazą; w obecności tego enzymu wirusowy RNA służy jako matryca do zsyntetyzowania cząsteczki DNA, która następnie wykorzystana zostaje jako “gen” do powielenia cząstek wirusowego RNA.
W fazie eklipsy powstają również białka wirusowe. Natomiast do łączenia cząstek kwasów nukleinowych z białkami (faza dojrzewania) w dojrzałe wiriony również zostają wykorzystane struktury