90676

siłą N o zmiennej wartości. Ten sposób zaproponowany w [16] omówiono w rozdziale 4. w odniesieniu do wieloprzęsl owych platwi.

Zabezpieczenie przed zwichrzeniem rygla pelnościennego w strefie ujemnych momentów zginających można zapewnić, stosując punktowe przytrzymanie przed przesunięciem i obrotem jego dolnego pasa ściskanego. W tym celu daje się pręty (zastrzały) Z, łączące płatwie dachowa P z pasem dolnym rygla R (rys. 7.4c).

Współcześnie projektow^rane rygle pelnościenne są ustrojami cienkościennymi. Ich pasy i żebra poprzeczne muszą mieć przekroje co najmniej klasy 3., środniki zaś najczęściej przekroje klasy 4.

Blachownicow^re rygle pelnościennych układów poprzecznych, o przekrojach klasy 4., zabezpieczone przed zwiclirzeniem i nieobciążone dynamicznie, można projektować z itwzględnieniem nadkrytycznej nośności środnika. Środniki takich rygli, zwykle o dirżych smukłościach, mogą ulegać lokalnej utracie stateczności Ocena nośności przekrojów o ściankach wrażliwych na lokalną utratę stateczności wiąże się z analizą nośności krytycznej i nadkrytycznej ściskanych płyt (teoretycznych modeli obliczeniowych ściskanych części kształtownika). Badania doświadczalne i teoretyczne wykazały, że nośność krytyczna płyt podpartych wzdłuż dw^róch krawędzi (równoległych do kierunku obciążenia) nie wyczerpuje ich wytrzymałości. Stan graniczny takich ustrojów występuje przy znacznie większych obciążeniach (granicznych), gdy uplastycznieniu ulegną krawędzie podtrzymujące lokalnie wybrzuszoną płytę (ściankę kształtownika).

W stanie nadkrytycznym nośność przekroju na zginanie wyznacza się przy założeniu pominięcia strefy wybrzuszonej środnika. Moment zginający w ryglu jest przenoszony przez przekrój efektywny, składający się z pasów i części współpracującej środnika z pasami szerokości b_c\ i b_c2(rys. 7.5).