38919 S5001350 (2)

razem, znowu się zamykając. W ten sposób mogą posuwać się po podłodze do przodu, za każdym razem przyciągając kolana do łokci. Dzieci mogą odkryć wielę innych sposobów poruszania się z użyciem kolan i rąk i warto je do tego zachęcać. Fizyczny kontakt kolan z podłogą pomoże dzieciom je wypróbować, przygotowując je do kolejnego etapu, jakim będzie obciążenie stóp i całych nóg ciężarem ciała.

„Krótkie nóżki”. Dzieci kucają na podłodze, starając się, żeby ich kolana znajdowały się Misko ramion. W dalszym ciągu trzymają się rękami za kolana, żeby o nich nie zapominać. Na .krótkich nóżkach’* mogą chodzić, podskakiwać w miejscu lub skakać do przodu jak żaba. Mogą poruszać się do przodu, do tylu, na boki oraz kręcić się w kółko. Kolana mogą być blisko siebie lub mogą być szeroko rozstawione. Dzieci czują się. jakby były „zwierzątkami” albo „krasnoludkami” i pewnie dlatego zabawa w „krótkie nóżki” bardzo im się podoba. Są bardzo twórcze w wynajdywaniu rozmaitych sposobów poruszania się, o wiele bardziej niż dorośli, którzy są raczej konwencjonalni.

Teraz nogi „odrastają” — stojąc na szeroko rozstawionych stopach, dzieci powoli rozprostowują kolana, aż znajdą się w pozycji prawie stojącej, ale z nogami wciąż lekko ugiętymi. Nogi mogą także „rosnąć” w serii małych, urywanych pociągnięć, jak u pajacyka. Teraz, gdy ciężar ciała opiera się na nogach, łatwo zapomnieć o kolanach, toteż dzieci nadal trzymają na nich ręce, wędrując po sali w różnych kierunkach i w różnym rytmie. Kolana mogą być trzymane razem albo osobno, mogą też krzyżować się jak nożyczki. Dzieci mogą skakać na jednej nodze, trzymając drugie kolano wysoko z boku. Potem zmieniają nogę i robią to samo na drugiej. Mogą też robić małe podskoki na obu stopach lub kręcić się w kółko z jednym kolanem prowadzącym obrót, przez cały czas trzymając oba kolana rękami. Podczas wykonywania tych wszystkich ruchów dzieci czują, że kolana są najważniejszą częścią ich ciała.

Wysokie unoszenie kolan. Ostatnia faza tego ćwiczenia zaczyna się wówczas, gdy dzieci zdejmują ręce z kolan. Chodząc i skacząc nadal pozostają ich świadome, ale kolana mogą się teraz poruszać bardziej swobodnie. Pożyteczne będzie, jeżeli pomożemy dzieciom trzymać kolana w górze, po kolei jedno i drugie. Najpierw jedno kolano „skacze” do przodu i w górę aż do podbródka, potem drugie w bok, próbując „dotknąć” ucha. Kiedy dziecko jest na czworakach, można podnieść jedno kolano wysoko do tyłu (bezpieczniej będzie, jeśli kolano „nie skoczy” do tyłu, gdyż dziecko mogłoby wtedy upaść na twarz). Dziecko odkrywa, że jego kolano może być podniesione do przodu, do tyłu i w bok, a to z kolei rozluźnia staw biodrowy i uczy dziecko orientować się w kierunkach w przestrzeni. Jest to ważne, bo często dzieci skaczą wyłącznie na złączonych nogach.

Ruch do tyłu, gdy kolano i cała noga są niewidoczne, może być początkowo trudny dla dzieci z poważnymi trudnościami w uczeniu się. Świadomość przestrzeni znajdującej się z tyłu może rozwijać się stosunkowo wcześnie, na przykład wtedy, gdy małe dziecko schodzi tyłem po schodach i sięga do kolejnych stopni.

Teraz nauczyciel prosi, aby dzieci spróbowały biegać i podskakiwać z wy sojko podniesionymi kolanami. Jest to działanie przeciwko sile grawitacji i może być trudne dla dzieci głęboko upośledzonych. Doświadczenie wysokości i skakania jest niezbędnym kontrastem dla ruchu, w którym ciało znajduje się blisko ziemi. Najlepiej, jeśli wyskok i Lądowanie nie odbywa się na obu stopach, gdyż zarówno sam skok, jak i cały ruch nóg, jest wówczas skrępowany. W wysokich podskokach dziecko zawsze odbija się z jednej nogi i ląduje na drugiej, tak by miało poczucie lotu i swobodnego ruchu, szczególnie w ćwiczeniu z „fruwającymi nogami”. Wysokość osiąga się dzięki sile wyrzucanego w górę kolana i przy pomocy łokci.

Kiedy dzieci doświadczą już wznoszenia się w górę za pomocą kolan, mogą zacząć kontrolować skoki i przyzwyczaić się do nabierania wysokości przy użyciu całych nóg. Bieg z podskokami wymaga wyniesienia ciała w górę za pomocą prowadzącego kolana, podczas gdy utrzymująca ciężar ciała noga wykonuje skok (w następnym podskoku nogi się zmieniają) (fot. 33). Koordynacja tych czynności może być z początku trudna. Dużo radości sprawia bieg z podnoszonymi kolanami, który wymaga nieprzerwanego unoszenia na zmianę jednego i drugiego kolana. Chodzi tu o doświadczenie swobodnego ruchu podczas odrywania się od podłoża, przezwyciężenie siły ciężkości i zachowanie świadomości kolan w chwiJi, gdy wkłada się w ćwiczenie najwięcej wysiłku.

Fot. 33. Dzieci z poważnymi trudnościami w uczeniu się podskakują, wysoko podnosząc kolme

57