DSCN6511 (Kopiowanie)

Slłł/lcc nazwę swą zawdzięczają ogromnym ilościom śluzu, które wytwarza ich skóra np. w przypadku podrażnienia (schwytania itp). Śluz pełni funkcję ochronną i ułatwia zwierzęciu uniknięcie ataku, ale także żerowanie, albowiem śluzice są pasożytami; podobnie jak minogi, posiadają one przyssawki wokół otworu gębowego, zaopatrzonego w płytki o dwóch szeregach ostrych zębów. W spoczynku zęby te są zakryte ■

ujścia giuaoMw śluzowych

przylgs ^c otwór gębowy

Ryc. 7-149. Śiuzica. A - widok ogólny; B - część głowowa z zasłoniętym otworem gębowym; C - część głowowa odsłoniętym otworem gębowym (JD).

(ryc. 7-149). natomiast żerująca śiuzica wycina tkanki atakowanej ryby, zagłębiając się w ciało | ofiary. Śluz oraz umiejętność zawiązywania się w węzeł, który z dużą siłą może przesuwać wzdłuż swego ciała, umożliwia jej wycofanie się zgłębi ciała zjadanej ryby. Śluzice są ślepe i mają po jednym otworze skrzelowym dla wszystkich skrzel zdanej strony ciała. W odróżnieniu od innych kręgowców niektóre duże naczynia u śluzie mają zdolności skurczu i przekształciły się w dodatkowe - obok serca głównego - "serca”

(np. wątrobowe, głowowe itp.).

Tarczowce (Placodermi) to gromada ryb z ery paleozoicznej (porów, rozdz. 2.2.22), które dały zapewne początek zarówno rybom chrzęstnoszkieletowym, jak i kostnoszkieletowym. U tarczowców po raz pierwszy pojawiają sie szczęki. Powstający w rozwoju embrionalnym pierwszy tuk skrzelowy, zamiast - jak u bezżuchwowców - wytworzyć rusztowanie skrzel, przekształca się w narząd pobierania pokarmu. Górna część łuku wytwarza chrząstki podniebienną i kwadratową, połączone razem w szczękę górną i mające kontakt z mózgoczaszką. Dolna część łuku daje początek chrząstkom staw owej i zębowej, kute razem tworzą ruchomążuchwę. Drugi łuk skrzelowy również ulega przeobrażeniu, przekształcając się w chrząstkę gnykowo-żuch wową. Ten model przetrwał u wszystkich ryb wywodzących się od tarczowców, a z pewnymi modyfikacjami jest wspólny dla płazów, gadów i ptaków (ryc. 7-177). Tarczowce miały opancerzoną przednią część ciała i były drapieżne - ze względu na potężny pancerz zapewne nie mogły osiągać dużych prędkości. Żyły głównie w wodach słodkich.

tryskawka

szpary skraelowe \ oko

płetwa

ogonowe

Rvbv chrzęstnoszkieletowe (Chondrichlyes) zwane są też spodoustymi. ponieważ ich otwór gębowy (a także narząd węchu) znajduje się po spodniej stronie ciała. Posiadają one szkielet zbudowany z chrząstki, która w żadnym miejscu nie ma budowy kości, choć poszczególne trzony kręgów mogą być uwapnionc. Szpary skrzelowe ryb chrzęstno-szkieletowych otwierają się oddzielnie (ryc. 7-150), przy czym pierwsza szpara skrzelowa może być zmniejszona do Izw. Iryskawki I ub może całkowicie zarosnąć. Skóra ipodoustych zbudowana jest z naskórka i skóry właściwej; wytworem tych dwóch warstw są łuski Dlakoidalne (ryc. 7-151). Pokrywają one ciało ryby i są awi^kicm dla zębów (zęby człowieka są homologiczne z łuskami plakoidalnymi rekina). Naskórek wytwarza Hkliwo, natomiast skóra właściwa produkuje dentynę (zębinę) i łączno-tkankową miazgę, zaopatrzoną • naczynia, Jak już powiedziałem, łuski te występują S spodoustych także w jamie gębowej, wytwarzając tzw.

w*J, B - płtuczks (uden olbuymi Myllobalis aquild) (ID).

'dn skórne. Szczęka rekina jest uzbrojona w potężne '4'), które jednak podlegają dość częstej wymianie. RM ^7-150 Przedstawiciele ryb chrzęstno jU#fcj plakóidalne położone w środkowej części szkieletowych. A rekin iarjąc* łudojad

Mncbienia. wraz. z rozrastaniem się skóry, przesuwają

■ ,    {C an hurias ftluii