DSCN6569 (2)

opowiadała mi, jak handlarz tkanin na bazarze w Damaszku zaproponował jej odwiedzenie warsztatu, gdzie produkuje się jedwab. Gdy zgodziła się, otworzył’drzwi znajdujące się z tyłu za straganem i pokazał jej nieduże ciemne pomieszczenie. Na ziemi, po przeciwległych stronach ręcznego warsztatu tkackiego, siedziało dwóch na wpół rozebranych mężczyzn przekazujących sobie na zmianę czółenko. „Utkanie sztuki jedwabiu takiej jak ta zajmuje rok” - wyjaśnił właściciel, zamykając drzwi. Do tego rodzaju przedstawienia, czy też przeżycia w potocznym tego słowa znaczeniu, często dochodzi przypadkiem. Moja krewna wraz z przyjaciółką zbyt daleko zapuściła się w kanadyjskie Rockies koło Banff i powrót do miasta za dnia okazał się niemożliwy. Uratowała je załoga pociągu towarowego, a tym, co szczególnie zapamiętały, był fakt, że pozwolono im jechać z maszynistą w kabinie lokomotywy. Para mlo--dych Amerykanów opowiadała mi, że nie mogła znaleźć pokoju w hotelu w Zagrzebiu w Jugosławii. Kiedy omawiała ten kłopot, stojąc na chodniku, zbliżyła się starsza kobieta i okrężną drogą zaprowadziła do małego mieszkanka, gdzie na czarno wynąjęto im pokój. Śpiąca na tapczanie robotnicza rodzina musiała się wynieść za zasłonkę z koca rozwieszonego w salonie.

Są osoby, które mąją szczególną skłonność do takich przypadków - same bowiem szukąją okazji, w których nąjprawdopodobniej zdarzy się jakaś przygoda. Jak sugeruje pewna relacja z Karaibów, można pielęgnować w sobie pociąg do takiego postępowania.

Turyści nigdy nie biorą łodzi pocztowych - powiedział kierownik hotelu. To przesądziło sprawę. Następnego dnia zeskoczyłem z doku na Potter's Cay w centrum ■

Nassau na zardzewiały pokład ..Dcbory K." leniwie kołyszącej się na sprężystych linach (...) (Autor opisuje przemieszczanie się u brzegów wyspy na łodzi pocztowej.

a kończy opis obserwacją]. Następnego dnia z samolotu linn Bahamas Airways dostrzegłem stękąjącą„Deborę K.” posuwającą się w kierunku Green Turtle Cay. Nie jest to łódź dla żołądków wrażliwych na chorobę morską; niewiele tu wygód, uważanych zwykle za niezbędne. A jednak ona i jej podobne dąją wyjątkową okazję ujrzenia Żyda na Wyspach Bahama - takiego życia, jakim żyją tubylcy, a nie turyści⁹.

Jeśli weźmiemy pod uwagę przekonanie o znaczeniu lego rodzaju doświadczeń, nie zaskoczy nas odkrycie struktuiy społecznej, która je wytwarza.

Autentyzm inscenizowany w turystycznych dekoracjach

Tuiyści często decydują się na zwiedzanie różnych instytucji z przewodnikiem - zapewnia im to bowiem łatwy dostęp do miejsc, które bywąją zamknięte dla osób z zewnątrz. Wycieczki szkolne po remizach strażackich, bankach, drukarniach i mleczarniach określa się jako „edukacyjne”, gdyż w trakcie zwiedzania pokazuje się i wyjaśnia sposób ich funkcjonowania. Wycieczki tego rodzaju i wrażenia, jakie wywołały, stanowią ciekawe zagadnienie poddające się analizie. Wycieczka zorganizowana jest tak, by pokazywała mechanizm działania danej placówki; w trakcie zwiedzania ludzie z zewnątrz są wpuszczani do środka dalej niż swoi; dzieciom pozwala się wejść do skarbca bankowego i zobaczyć miliony dolarów, dotknąć wymion krowy itp. Zarazem jednak działania organizuje _sję w taki sposób, że są one powierzchowne - turysta,

153