DSCN6716 (Kopiowanie)

||C®.⁸ 8°*°^ około 2 cm. Częściowo pokryte są podwójną otrzewną (z nabłonkiem surowiczym), której blaszka wewnętrzna przylega bezpośrednio do powierzchni jąder, a blaszka zewnętrzna styka się z wewnętrzna stroną ściany moszny. Ściany jąder określane są mianem osłonek białawych i są zbudowane z tkanki łącznej włóknistej. Ich wewnętrzna warstwa - osłonka naczyniowa — wnika do «aętrza jądra, wytwarzając łącznotkankowąsieć - tzw. śródjądrze (w której biegną naczynia krwionośne i limfatyczne oraz nerwy), a zarazem dzieląc jądro na płaciki. W jednym jądrze znajduje się od 250do 300 płacików. W płacikach występuje miąższ, zbudowany z kanalików nasiennych (2 do 4 w jednym placiku), tkanki łącznej oraz komórek śródmiąższowych. Łącznie w jednym jądrze występuje przeważnie 500-1000 kanalików krętych; średnica każdego z nich wynosi około 150 do 250 pm, zaś długość - aż 30 do 50 centymetrów! Kanaliki nasienne kręte z jednej strony są ślepo zamknięte, zaś zdrugiej przechodzą w kanaliki proste, a te w przewodziki wyprowadzające sieci jądra. Kanaliki kręte wydane są nabłonkiem płemnikotwórczym - wielowarstwowym, zbudowanym z komórek podporowych (dawniej zwanych komórkami Sertol iego) i z komórek szeregu spermatogenezy. Komórki podporowe pełnią funkcję podporową, ochronną, obronną i odżywczą dla komórek spermatogenezy oraz dla plemników. Tworzą środowisko przebywania i dojrzewania plemników, ponadto wydzielają czynniki białkowe wzrostu i różnicowania plemników (TGF alfa i beta, czynniki wzrostu IGF), estrogeny ibiałkowy czynnik wiążący androgeny (ABP). Komórki te są wzajemnie ściśle połączone; ich połączenia typu nexus umożliwiają wymianę metaboliczną, a połączenia typu occludens umożliwiają utworzeniehariery krew-iadro. Bariera ta nie dopuszcza do plemników szkodliwych substancji obcego pochodzenia, a także zapobiega reakcjom immunologicznym organizmu w stosunku do plemników.

Ryc. 8-109, Przekształcenie spermatydy w plemnik (HA-D)

Komórki szeregu spermatogenezy (powstawania spermatyd) i spermiogenezy (powstawania plemników) w nabłonku plemnikotwór-czym obejmują komórki macierzyste i prekursora we plemników (presper-matogonie, spermatogonie, spermatocyty I rzędu, spermatocyty II rzędu, spermatydy) i dojrzałe plemniki (ryc. 8-109). Proces powstawania plemników w jądrze trwa 64 dni. Następnie wędrują one do najądrzy, gdzie dojrzewają i nabierają zdolności ruchu. Pełne uzdatnienie plemników do zapłodnienia (czyli tzw. kapacytacja) zachodzi dopiero w drogach rodnych kobiety.

I czyli powstawanie plemników przebiega w dwóch etapach: jako spermatocytogeneza (powstawanie spermatocytów i sper-utatyd) orazspermiogeneza (przekształcenie spermatydy w plemnik). Ten ostatni proces przedstawiono na rycinie 8-109.

Choć pierwsze podziały mitotyczne w spermatogoniach obserwuje SKjuż u chłopców w wieku 10 lat, to jednak należy przyjąć, ze obecnie Prawidłowy proces spermatogenezy rozpoczyna się około 15 roku życia. 'Wyróżniamy dwa rodzaje spermatogonii: spermatogonie Ad (rezerw o-**) i Ap (dzielące się mitotycznie). Połączone wypustkami cytoplazma-tycarymi spermatogonie Ap dzielą się dwukrotnie i powstają cztery sper-^ns*°8»n»c B, które rosną (z wielkości ok. 10 (im do ok. 25 |itn) iprzeksztal-fię w spermatocyty I rzędu. Te ostatnie wchodzą w pierwszy podział •jejotycznyi

z każdego z nich powstają dwa spermatocyty U rzędu,ha-1 (posiadające po 23 biwalentne chromosomy). Wchodzą one 9 (bez podwojenia DNA) w drugi podział mejotyczny (analo-^■y do zwykłej mitozy) i powstają z każdego z nich dwie spermatydy Uorych każda posiada po 23 chromosomy mono wal en tne).