DSCN6712 (Kopiowanie)

płciowego. Długość jej wynosi 17,5-20 cm (jest ona zatem znacznie dłuższa niż cewka moczowa żeńska). Podczas wzwodu prącia cewka się odpowiednio wydłuża. Wyróżniamy w niej trzy części: 1. część sterczową (długości ok.3 cm), biegnącą poprzez gruczoł krokowy; 2. część błoniastą (długości ok. 2 cm), 3. część gąbczastą, długości 10-15 cm, przebiegającą w ciele gąbczastym prącia. Średnica cewki jest różna w różnych odcinkach. W cewce moczowej męskiej występują dwa rodzaje gruczołów: gruczoły własne cewki moczowej (których wydzielina ochrania i zwilża cewkę) oraz gruczoły układu płciowego, których wydzielina dostaje się do światła cewki tylko podczas wytrysku spermy.

8.8.7.I. Aparat przyklębuszkowy i czynność wewnątrzwydzielnicza nerki

W pobliżu ciałka nerkowego - a dokładniej w pobliżu bieguna naczyniowego (w miejscu wnikania do ciałka tętniczki doprowadzającej i odejścia tętniczki wyprowadzającej) znajdują się struktury, tworzące tzw. aparat przyklębuszkowy (ryc. 8-106). Są to: 1 i komórki plamki zwartej (część komórek nabłonkowych kanalika II rzędu stykających się bezpośrednio z biegunem naczyniowym); 2. komórki siatki (pomiędzy naczyniami a kanalikiem); 3. komórki ziarniste czyli przykłębuszkowe (w obrębie błony środkowej tętniczki doprowadzającej) i 4. komórki okołonaczyniowe (w bezpośrednim sąsiedztwie szypuły naczyniowej). Komórki plamki zwartej pełnią funkcję osmoreceptorów. Kiedy spada ciśnienie krwi krążącej, zmniejsza się ilość przesączanych jonów sodu w kanalikach nerki - np. wkanaliku II rzędu. Powoduje to obniżenie ciśnienia osmotycznego w cewkach i zjawisko to zostaje zarejestrowane przez osmoreceptory (komórki plamki zwartej). Komórki te kontaktują się (w nieznany na razie sposób, ale zapewne za pośrednictwem wydzielanych substancji chemicznych) z komórkami ziarnistymi w tętnicach doprowadzających. Komórki ziarniste wydzielająreninę,która działa na znajdujący się w osoczu angiotensynogen, przekształcając go w dekapeptyd (peptyd zbudowany z 10 aminokwasów) angiotensynę 1. Od tego z kolei związku protezy zawarte w płucach odszczepiają dwa aminokwasy i powstaje angiotensyna 2 - substancja uwalniająca aldosteron z warstwy kłę-buszkdwatej kory nadnerczy. Aldosteron powoduje skurcz tętnic (i podniesienie ciśnienia krwi), a z drugiej strony zwiększa resorpcję jonów sodowych z moczu.

Hormonem wydzielanym gównie przez nerki jest ery tropoetyna. Jest to glikoproteina wytwarzana najprawdopodobniej głównie w komórkach śródmiąższowych naczyń okołocewkowych w warunkach niedoboru tlenu. Erytropoetyna pobudza wytwarzanie krwinek czerwonych w szpiku (czyli tzw. erytropoezę), a także nasila wytwarzanie hemoglobiny. Dlatego też ludzie mieszkający w wysokich górach lub chociażby udający się tam na kilka miesięcy, na przykład celem zdobycia Mont Everestu - mają podwyższona liczbę krwinek czerwonych w organizmie (ponieważ ciśnienie cząsteczkowe tlenu w warunkach wysokogórskich jest niskie). Niedobór erytropoetyny jest główną przyczyną niedokrwistości (czyli braku dostatecznej liczby krwinek czerwonych we krwi), występującej w schyłkowej niewydolności nerek (czyli w okresie, gdy nerki już nie pracują). W tych przypadkach wielkość syntezy tego hormonu w drugim wytwarzającym go narządzie - w wątrobie (gdzie Powstaje około 10% całej puli erytropoetyny), jest niewystarczająca. Nieuczciwi sportowcy wstrzykują sobie erytropoetynę żeby zwiększyć w swoim organizmie ilość czerwonych krwinek i poprawić tolerancję wysiłku. Jest to oczywiście zakazane (jako działanie nieetyczne), ale także niebezpieczne dla zdrowia i może prowadzić do zgonu, powodując dodatkowe obciążenie serca przez bardziej ftgęezczonąkrew.

W nerce zachodzi też hydroksylacja witaminy D, do postaci najbardziej aktywnej hormonu * Wzwic 1,25-dihydroksycholekalcyferol (w skrócie 1,2S(OH),D3). Niedobór tego hormonu prow a-pH nieprawidłowości w budowie i czynności kości (u dzieci krzy wica) a także iarc/\ c\ pr, \ t u '-'■i'-, i nadnerczy.