Analizowanie rodowodów genetycznych i wyciąganie wniosków na ich pod* stawie należy do wymagali z poziomu rozszerzonego. Wymaga większych umiejętności niż w przypadku rozwiązywania typowych krzyżówek genetycznych (poziom podstawowy).
Rodowód jest graficznym przedstawieniem dziedziczenia danej cechy wśród członków jednej rodziny. Wszystkie symbole oznaczające osoby tworzące jedno pokolenie znajdują się na jednym poziomie, natomiast pokolenia rysowane są w kolejności od najstarszego.
W zadaniach egzaminacyjnych zwykle są narysowane niezbyt skomplikowane rodowody, w których stosowane są uniwersalne oznaczenia osób (kwadraty dla mężczyzn i kółeczka dla kobiet, osoby zdrowe - symbole białe, osoby chore -symbole zaciemnione, a nosiciele, w zależności od typu mutacji - symbole w połowie zaciemnione lub z kropką w środku).
Zapisywanie krzyżówek genetycznych także podlega pewnym zasadom. Przede wszystkim należy zapisać dane dotyczące dziedziczonej cechy lub cech, oznaczając odpowiednie allele literami alfabetu jednakowymi dla danej cechy: dominujące wielkimi literami, a recesywne małymi. Następnie organizmy, które mają być skrzyżowane, muszą mieć zapisane genotypy, a w dalszej kolejności wszystkie rodzaje gamet, które mogłyby wytworzyć.
Na koniec można wykorzystać zapis w postaci szachownicy genetycznej, na której poziomo wypisuje się gamety pochodzące od „matki", a w pionie gamety pochodzące od „ojca", natomiast w polach na linii przecięcia - genotypy powstających organizmów potomnych.
/gadanie 47. (2 p.)
(Informacje o zadaniu: arkusz II, Syllabus. informator do biologii na 2002 rok. Wymaganie egzaminacyjne: Interpretowanie informacji ze schematu rodowodu choroby genetycznej człowieka - standard III 2) b)/poziom rozszerzony*)
Główne grupy krwi u człowieka warunkowane sq jednym genem zvystępującym w trzech odmianach allelicznych.
IA - allel grupy krwi A, IB - allel grupy krwi B, i - allel grupy krwi 0
Allele lA oraz i® są względem siebie kodominujące, natomiast allel grupy krwi 0 jest rece-sywny wobec alleli grup krwi A i B.
Zanalizuj zamieszczony poniżej rodowód i ustal genotypy osób 1 i II.
104