DSC
48 resize

POSTAWA ROZUMNEJ SWOBODY

• rodzice obdarzają dziecko zaufaniem i dają mu swobodę /w granicach rozsądku/, nie przedstawiają rzeczywistości jako zagrażającej.

od+^>cevu'e -

UZNANIE PRAW DZIECKA

(AVuiVav\.v.C -\va4vwtrm'«- tbwonip^

-    dziecko jako równoprawny członek rodziny, pozwalają na samodzielne ponoszenie odpowiedzialności,

-    wyjaśniają, tłumaczą, ale nie narzucają,

-    dziecko wie, czego oczekują od niego rodzice.

MODELE REAGOWANIA WOBEC RODZĄCEJ SIĘ AUTONOMII DZIECKA

Zgodnie z ujęciem Rudolpha Schaffem:

•    Model pozostawienia zupełnej swobody

•    Model lepienia z gliny

•    Model konfliktowy

•    Model wzajemności i współdziałania

Model pozostawienia zupełnej swobody -właściwości kontaktów społecznych rozwijającej się osoby z jej opiekunami mają niewielki wpływ na kształtowanie dynamiki i kierunku jego rozwoju. U podstaw takiego myślenia leży idea preformacjonizmu, zgodnie z którą rodzice powinni unikać wszelkiego wpływu na całkowicie naturalny i spontaniczny proces rozwoju dziecka, ponieważ ich interwencje mogłyby nawet ów rozwój zakłócić. Dlatego rolą rodziców, opiekunów i wychowawców jest tworzenie atmosfery permisywnej, zezwalającej dziecku na podejmowanie dobrowolnej aktywności, zależnej od jego potrzeb w danym momencie.

Model lepienia z gliny - dziecko traktowane jest jako nieukształtowane, bierne i podatne na zewnętrzne oddziaływania, tak jakby „przyszło na świat jako bezkształtny kawałek gliny, który jest potem formowany na taki kształt, na jaki arbitralnie zdecydują się jego opiekunowie. Kierunek i tempo rozwoju wyznaczane jest przez system kar i nagród, modelowanie zachowań dziecka (opiekunowie zachowują się zgodnie z wymaganym od dziecka wzorem). Ten model jest najpełniej reprezentowany w pracach Wotsona, opartych na założeniu o całkowicie deterministycznej roli doświadczenia. Zdaniem naukowców dziecko to bierny odbiorca bodźców pochodzących od innych ludzi, a uzyskiwane efekty zależą od stymulacji dziecka.

Model konfliktowy - aktywność dziecka determinowana jest przez wrodzone instynkty i dążenia (koncepcja Freuda). Jednakże tendencje te, nastawione na bezpośrednie zaspokojenie potrzeb, bywają sprzeczne z wymaganiami społecznymi. Dochodzi zatem do konfliktu między dzieckiem a jego opiekunami. Podstawowe zadanie opiekunów to zmuszenie dziecka do porzucenia tych preferencji i przyjęcia zachowań niezgodnych z jego naturą. Rozwijające się dziecko i jego opiekunowie mają więc odmienne, sprzeczne względem siebie cele i intencje. Opiekun dysponuje jednak większą władzą i dąży do rozwiązania konfliktu poprzez narzucenie dziecku swojej woli.

Model konfliktowy to w gruncie rzeczy połączenie modelu 1 i 2. Charakterystyczne jest dawanie dziecku przyzwolenia na całkowicie swobodne działanie w niektórych sytuacjach (np. zabawowych) i cofanie tego przyzwolenia w innych (np. uczenia się w szkole, kontaktach z rodzicami). Istnieje więc podwójny konflikt: (1) wewnętrznych dążeń dziecka i zewnętrznych wymagań oraz (2) różnych wymagań w zależności od sytuacji (działa „efekt wahadła” - dawanie i odbieranie przyzwolenia)

Model wzajemności i współdziałania - oparty jest na założeniu, że rozwój jest wspólnym przedsięwzięciem zawierającym w sobie wysiłki zarówno opiekuna jak i dziecka. Istotnymi cechami tego modelu jest przekonanie o tym, że: