DSC51 (6)

Kultura średniowieczna

z Drogą Mleczny fconstebcjami. zodiakiem, Słońcem, Księżycem i planetami. Na moza&wej    widniała mapa świata z potworami i zwierzętami. Łoże

z baldachimem podtrzymywało osłem posągów: filozofię i sztuki wyzwolone, dom 7n-»v^    i bogactwa jest kamień i zwieńczające zamek wieże.

Bogaci    aaśładjuśą magnatów: budują „dom mocny i piękny", jak go

nazywana. AJe mieszczanin przywiąże się do swojego domu i umebluje go. Tu raW<» wyciśnie swoje- piętno na ewolucji smaku i wymyśli komfort.

7anw* symbol pot^j jednostki albo rodziny, zostaje zrównany z ziemią przez pneowmŁł. który zwyciężył jego właściciela. Podobnie w mieście, domy bogatych banitów są burzone albo palone: jest to abattis albo arsis domu. stiźu Pb zaspokojeniu n^Bezhędaigszych potrzeb życiowych, a w wypadku możnych    ppfrrfh prestiżowych — równie dla nich ważnych — niewiele pozosta

je ludziom średniowiecza. O dobrobyt nie dbają, ze wszystkich sił troszczą się

0    prestiż zewnętrzny jemu poświęcają wszystko. Ich jedyne głębokie i bezinteresowne radości to świętowanie i zabawa, przy czym dla możnych świętowanie jest również popisem i reklamą.

Tycie    Tamofc kościół, miasto — są to dekoracje teatralne. Symptomatyczne, że

*2** w średniowieczu teatr nie ma osobnego miejsca czy budynku. Gdzie jest cen-⁰⁹¹³ trum życia społecznego, fam naprędce buduje się scenę i urządza przedstawienie. W hwrHp uroczystościami religijnymi są święta, a teatr rodzi się po prostu z <lramar» Lrrtirgścznego. Zycie w zamku — to nieustające uczty, turnieje, widowiska urządzane przez truwerów, żonglerów, tancerzy, niedźwiedników. W mieście kuglarze ostawiają na płacach swoje estrady i są tojewc de la feuillee. We wszystkich fefassyh społecznych święta rodzinne dają okazję do rujnujących uroczystości: śUbjr zubażają chłopów na całe lata, rycerzy na miesiące. Gry mają w sobie nieprzeparty urok. pociągają wyalienowane społeczeństwo. Pozostając w niewoli przyrody liczy ono na przypadek, lubi hazard: kości toczą się po wszystkich sadach. Uwięzione w sztywnych strukturach społecznych, z samej struktury roba grę: feudahzuje nawet szachy - grę królewską, która przyszła w XI wieku ze Wschodu — umniejszając możliwości króla. W szachach dostrzega odbicie społeczeństwa: w XIII wieku dominikanin Jakub z Cessoles inicjuje wykład rroralizujący. dotyczący gry w szachy. Średniowieczne gry, symboliczne

1    magiczne, są odbiciem zajęć zawodowych ówczesnego społeczeństwa: turnieje i sporty wojskowe wyrażają istotę żyda rycerskiego, święta ludowe - istotę chłopskich wspólnot. Kościół jest strawestowany w Święcie Głupców (La fete des Fbus) i musi się z tym pogodzić. Wszystkie klasy społeczne zostają porwane przez muzykę, śpiew i taniec: śpiewy kościelne, kunsztowne tańce zamkowe, zbiorowe tańce lodowe. Cale średniowieczne społeczeństwo odgrywa samo siebie. Mnisi i księża wyżywają się w wokalizach śpiewu gregoriańskiego, rycerze w pieśniach świeckich - KUmgspieUreien żonglerów i minezingerów - chłopi w śpiewach naśladujących głosy natury. Taj średniowiecznej radości dał nazwę święty Augustyn: jest to radowanie się, „krzyk radości bez słów”. Wbrew klęskom, gwałtom, niebezpieczeństwom ludzie średniowiecza znajdują zapomnienie. wytchnienie i ulgę w tej spowijającej ich kulturę muzyce. Radują się.