DSC59 (10)

Sitaka konserwacji i restauracji

Teoria Cesare Brandiego jako przedmiot refleksji historyczno-konserwatorskiej

Janusz Krawczyk

Instytut ZiMtasiwihHi i jfjwwf nw itnntwi UMK

w

Wprowadzenie

W stulecie urodzin Cesare Brandiego na całym Świecie organizowane są konferencje, sympozja i wystawy prezentujące ogromny dorobek tego filozofa, teoretyka i historyka sztuki, teoretyka restauracji, założyciela i dyrektora instytuto Centrale del Restauro w Rzymie. Jest to znakomita okazja, by sięgnąt po jego najsłynniejsze dzieło Teoria del restauroK Książka ta została opublikowana czterdzieści cztery lata temu i zarówno ze wzglądu na odległą datę, jak i na znaczenie, jakie miała dla rozwoju europejskiej myśl konserwatorskiej, wpisała się już w najnowszą historię naszej dziedziny, a Cesare Brandi, jak najbardziej zasłużenie, stawiany jest obok takich autorów jak John Ruskin, Vioilet-łe-Duc, Camillo Boito, Ałois Riegt, Walter Frodł czy Pierre Nora.

Ujęcie dorobku Brandiego z takiej perspektywy przywodzi na myśl refleksję, jaką podzielił się profesor Jerzy Szacki w eseju zatytułowanym Dylematy historiografii idei: .Klasyka cechuje zawsze podwójna, by tak rzec, przynależność chronologiczna: należąc ze względu na swoją metrykę do przeszłości, należy on zarazem do teraźniejszości, gdyż znajduje się u niego odpowiedzi na współczesne pytania*^{1 2}. Co z tego wynika dla naszych rozważań? Jako fakt historyczny o ogromnym znaczeniu dla późniejszego rozwoju poglądów na konserwację i restaurację dzieł sztuki, teoria Brandiego może być przedmiotem wielowątkowych badań z zakresu historii Idei, ukierunkowanych zarówno na problematykę genezy tej teorii, jak i jej recepcji. Jednakże ze względu na rangę i aktualność poruszanych w tym dziele problemów, jego złożoną podbudowę filozoficzną oraz przenikliwość zaprezentowanych anat£z, jesteśmy również skłonni traktować Cesare Brandiego jako myśliciela nam współczesnego Podejmując dialog z jego tezami, stawiając kolejne pytania, szukając wskazówek tub uzasadnień dla własnych poczynań, sprawiamy że idee, które niegdyś rozwijał, zaczynają istnieć w czasie teraźniejszym.

1

   B Brandt BBhB j

2

   Jeny H 1991,114. ■