DSC61 (8)

►

96|

Sztuka konserwacji I restauracji

Konsekwencją przyjętych założeń jest przypisanie materii statusu bytu podrzędnego i służebnego wobec świata idei⁶. Według rozumowania przedstawionego w Teorii restauracji iodrżędność materii, wynika między innymi z jej przynależności do świata rzeczy świata realnego i dotykalnego; tymczasem wyzbyte wszelkiej materialnośd „wyobrażenie" dzieła sztuki istnieje wyłącznie w sferze świadomości. Rozwijając wywody Brandiego, podobną opozycję można zbudować także w odniesieniu do czasu. Materia jest podporządkowana czasowi historycznemu, jest przypisana do czasu, który -wzemija. Natomiast „wyobrażenie" dzieła sztukRako byt idealny uobecniony w świadomości odbiorcy)«tnieje w wieczności. /

Dwubiegunowość odbioru dzieła sztuki w świadomości

W teorii Brandiego odmienność statusu ontologicznego fizycznej struktury dzieła sztuki oraz niematerialnego wyobrażenia znajduje odzwierciedlenie w uwagach poświęconych kwestii dwu biegunowości odbioru dzieła sztuki. O znaczeniu, jakie przywiązywał Brandi do tego właśnie problemu, świadczy fakt, że poświęcił mu w całości swoje kolejne dzieło: Le duo vie (Dwie drom które zostąifljMzabiikowane trzy lata po Teoria del restauro⁸. Brandi uważa, żelskoro dzieło sztuki pojawia się w czasie i przestrzeni jako wytwór ludzkiej działalności, skoro w tej postaci może być porównywalny z innymi artefaktami, to uprawnione jest również jego badanie i postrzeganie jako faktu historycznego Ponieważ w takiej perspektywie dzieło sztuki jawi się jako znak, ta droga jego poznawania zostaje określona mianem semiozy. Zdaniem włoskiego teoretyka, w ujęciu semiotycznym nie można jednakże poznać tego, co stanowi o istocie dzieła sztuki. '.Sztuka nie otwiera się przed nami w czasie przeszłym, ani nie obcuje się z nią za pośrednictwem świadectwa tego, co już było. Sztuka istnieje w czasie teraźniejszym"⁹. Dlategarpbdstawowe znaczenie ma dla Brandiego droga poznania estetyczne-, gof— adstancja, która prowadzi do postrzegania dzieła sztuki jako obecności¹⁰.

W zależności od tego, którą drogę się obierze, przez którą instancję świadomości postrzega się dzieło sztuki 1 czy poprzez instancję estetyczną (istanza estetica) czy też poprzez instancję historyczną (istanza storica)¹¹ - postrzeganie prowadzi albo do rozpoznania dzieła sztuki w czystej postaci jego