DSC41 (6)

Znieczulenia

1987, Roberts, Rosenbaum 1991). Jeżeli zabieg wykonywany jest pierwszy raz, należy uzyskać od pacjenta lub opiekuna zgodę. Najlepiej, jeżeli ma ona formę oświadczenia złożonego na piśmie, w którym zawarte są również dane z wywiadu. Uzyskiwanie zgody przed każdym następnym zabiegiem nie wydaje się konieczne, gdyż uważa się, że sam fakt zgłoszenia się pacjenta do gabinetu jest już formą wyrażenia zgody na zabieg (Nesterowicz 1994).

Przed rozpoczęciem zabiegu należy sprawdzić prawidłowość działania urządzenia do podawania mieszanki gazów oraz upewnić się, że ilości gazów w butlach są wystarczające do przeprowadzenia zabiegu.. Zalecane jest posiadanie zapasowych butli z tlenem i podtlenkiem azotu. Oznaczone są one kolorami: tlenowe - niebieski, podtlenkowe - szaropopielaty. W przypadku tlenu kontrola zawartości butli nie nastręcza problemów. Manometr tlenowy zawsze pokazuje aktualny stan ciśnienia gazu (maks. 15 MPa). Natomiast manometr podtlenkowy pokazuje zawsze około 5 MPa do momentu wyczerpania się fazy ciekłej. Dzieje się tak, ponieważ podtlenek azotu, jak już wspomniano wcześniej, łatwo się skrapla i w butli znajduje się w fazie ciekłej. Dopiero, gdy brakuje płynnego podtlenku azotu w butli, nagle spada ciśnienie. Najlepszą metodą kontroli zawartości butli podtlenkowej jest postawienie jej np. na wadze łazienkowej. W butli mieści się około 7 kg N2O. Po postawieniu na wagę nowej butli można ją wyregulować tak, aby wskazywała 7 kg (7000 g). Pamiętając, że 1 g ciekłego podtlenku azotu odpowiada ok. 0,5 1 gazu można orientacyjnie obliczyć zawartość butli (Kamiński 1980, Mayzner-Zawadzka 1994). Czas używania butli z tlenem i podtlenkiem azotu jest trudny do określenia i można to zrobić jedynie w przybliżeniu. W dużej mierze zależy od minutowej pojemności oddechowej pacjenta. Zuży-cie tlenu jest bardzo duże (ok. 3-4 razy

Wskazania do zastosowania uspokojenia wziewnego są następujące:

-    silny strach przed leczeniem, zastrzykiem, szczególnie u dzieci

-    silny odruch wymiotny

-    nadpobudliwość nerwowa

-    szczególnie nieprzyjemne zabiegi ' u pacjentów akceptujących zwykle

___leczenie zachowawcze

-    anemia sierpowata ^: - hemofilia

-    astma

-    padaczka - zmniejszanie się ryzyka ataku

__ - choroby serca (Coplans and Gre-en 1983, Hallonsten 1987, Roberts, Rosenbaum 1991).

— Przeciwwskazania są. następujące:

-    przeziębienie (niedrożność górnych dróg oddechowych)

-    powiększenie migdałków gardłowych

-    ciężkie choroby płuc (rozstrzenie oskrzelowe, rozedma płuc)

-    choroby psychiczne, psychozy -podtlenek azotu może pogłębiać działanie już przyjmowanych leków

-    stwardnienie rozsiane

-    myastenia gravis -1 trymestr ciąży

—złośliwa hypertermia, nawet podawana w wywiadzie rodzinnym

-    porfiria

-    alkoholizm podawany jako wyleczony, ponieważ odczuwane oszołomienie przypomina stan upojenia alkoholowego i może przyczynić się

^r do powrotu do nałogu.

Opis wykonywania zabiegu dotyczy aparatu Quantiflex MDM (rys. 3) z aktywnym systemem usuwania wydychanych gazów (rys. 4). Pacjenta do zabiegu kwalifikuje się opierając się na wskazaniach i przeciwwskazaniach oraz danych z wywiadu.

Pacjent musi być zaliczony do I lub II grupy według ASA (tabela HI). Nie zaleca się spożywania pokarmów na dwie godziny przed zabiegiem (Coplans and Green 1983, Hallonsten

większe niż NzO). Zabieg zaczyna się od wysokich stężeń tlenu i kończy się podawaniem czystego tlenu. Ponadto podaje się go na ogół 3 razy więcej niż N2O (70% 02,30% N2O). Napełnienie butli tlenowej nie jest kosztowne (3,5 zł—butla 101). Zużycie podtlenku azotu jest powolne i zależnie od wieku pacjentów może wystarczać na 30-50 godzin ciągłej pracy. (Koszt wymiany jednej butli N2O — 66 zł). Należy również pamiętać, że nakrętki na butle i reduktory ze względów bezpieczeństwa różnią się od siebie znacznie i to w ten sposób, że nie dają żadnej możliwości pomyłkowej zamiany. Warto przećwiczyć zmianę budi i pamiętać,

..żebyodpowiedniJducz_zawsze znajdpr . wał się przy butli, aby w razie potrzeby sprawnie dokonać tej. czynności.

Dalej przystępujemy do szczegółowego objaśnienia pacjentowi techniki zabiegu. Dotyczy to zarówno dzieci, jak i dorosłych. Niedopuszczalne jest zmuszanie kogokolwiek do założenia maseczki na nos. Najlepiej, gdy pacjent zrobi to samodzielnie. Dzieciom można zasugerować, że maseczka nosowa jest używana przez pilotów samolotu odrzutowego, kosmonautów lub nurków, zależnie od płci, wieku i zainteresowań dziecka. Uzyskuje się tu skojarzenie doznań pacjenta, zwłaszcza uczucia dryfowania, lekkości, oderwania od fotela, z potrzebami techniki uspokojenia wziewnego. Niezwykle pomocnym elementem potęgującym doznania pacjenta jest jednoczesne użycie spokojnej, relaksującej muzyki. Świetnie nadają się do tego walkmany lub discmany. Słuchanie muzyki wielu dzieciom wydaje się niezwykle zachęcającym elementem do rozpoczęcia leczenia stomatologicznego.

Przed założeniem maski należy wypełnić denem worek oddechowy, znajdujący się pod głowicą aparatu, ale tak, aby worek wypełniony był tylko częściowo. Po sprawdzeniu prawidłowości ułożenia maski nosowej ustala się minutową pojemność oddechową.

Stomatologia Współczesn^j||^^_r ^ggg