DSC86

44

Danuta Nowakowska

szerokości rowka dziąslowego, co zwiększa bezpieczeństwo i skuteczność zabiegu S retrakcji dziąsła; im większa jest możliwość dobrania odpowiedniej średnicy, tym ’ mniej niebezpieczne dla nabłonka wewnętrznego rowka dziąslowego i jego przyczepu jest umieszczanie i wyjmowanie nici retrakcyjnych.

Barwa nici jest istotna w ocenie jej przebiegu w rowku dziąsłowym, co jest szczególnie ważne we wszystkich technikach ich zakładania [17, 21, 29, 33]. Nici powinny być kontrastowe zarówno w stosunku do tkanek miękkich przyzębia, jak i do tkanek twardych zęba. Są wówczas bardziej widoczne i po ich wyjęciu łatwiej jest ocenić czy - zwłaszcza cienka nić lub fragmenty nici - nie pozostały w szczelinie dziąsłowej, co w krótkim czasie mogłoby wywołać jatrogenny stan zapalny dziąsła, a w późniejszym okresie spowodować recesje dziąsła [25, 34]. Obecnie spotyka się nici wykonane z barwionych włókien, nici barwione i nici białe. Nici ze splotu włókien o różnej barwie, to np. Ultrapak (Ultradent) oznaczone kolorami od najcieńszej do najgrubszej: beżowo-czarna, żółto-fioletowa, beżowo--fioletowa, beżowo-niebieska, beżowo-zielona i beżowo-czerwona. Efekt kolorystyczny może być też osiągnięty przez końcowe barwienie, nici mają wówczas nie tylko jednolity kolor, np. nici Septofil (Septodont) od najcieńszej do najgrubszej: ciemnoniebieski, pomarańczowy, liliowy i zielony, ale są też bardziej gładkie [30, 31]. Stosowane barwniki muszą być trwałe, nie powinny się uwalniać z nici ani przenikać do płynów ustrojowych. Wiele nici jest produkowanych dotąd jako wyłącznie białe, np. nici Retracto twisted i braided oraz Stay put (Roeko). Niektórzy wytwórcy przyjęli inną koncepcję, że białe pozostają nici suche, a nici impregnowane są barwione. Jakość nici zależy też od użytego środka poślizgowego, który zapobiegając tarciu podczas ich umieszczania i wyjmowania, minimalizuje uraz przyzębia. Rodzaj lubrikantu nie jest na ogół ujawniany przez wytwórcę. Preferowane są także nici gładkie, bez tendencji do strzępienia się, ponieważ strzępki nici pozostałe w bruździe mogą zachowywać się jako ciało obce i powodować wtórne reakcje zapalne dziąsła brzeżnego, co w konsekwencji może prowadzić do jego zaniku. Własne badania mikrostruktury nici retrakcyjnych wykonane w powiększeniu 100x, wykazały dużą skłonność do strzępienia większości nici retrakcyjnych znajdujących się obecnie na polskim rynku materiałów stomatologicznych.

Ważnym kryterium jakości nici jest też ich wytrzymałość mechaniczna. Badania Martineza wykazały, że proces hydratacji nici, zwłaszcza bawełnianych i o małej średnicy, związany z wchłanianiem roztworów retrakcyjnych, ma pewien, choć niewielki, wpływ na obniżenie ich wytrzymałości na rozrywanie [35]. Istotny jest też sposób przechowywania nici. Opakowanie nici retrakcyjnych należy przechowywać szczelnie zamknięte, aby zapobiec ewentualnej ich kontaminacji, na co zwrócił uwagę Rice [36]. Powinno mieć ono również system zabezpieczający przed cofaniem się nici do wnętrza pojemnika.

Przedstawiony powyżej opis zalet i wad nieimpregnowanych nici retrakcyjnych z pewnością nie wyczerpuje wszystkich ich właściwości, wciąż pojawiają się nowe wyroby, które wymagają praktycznej oceny. W każdej sytuacji należy uwzględnić nie tylko właściwości samych nici, ale i warunki kliniczne. Ocena właściwości fizycznych pozwala jedynie zwrócić uwagę na istotne cechy materiałowe