DSC12

Pieniądz i cena 121

jednostkowa pieniądza papierowego zależy natomiast tylko i wyłącznie od ilościowej relacji towar - pieniądz, z uwzględnieniem szybkości obiegu pieniądza.

Wraz z powstaniem pieniądza nasilają się w gospodarce zjawiska, które dotychczas występowały jedynie wyjątkowo, a mianowicie zjawiska typu infla-rtjnego. Chodzi o to, że podaż pieniądza papierowego może być w pewnym zassie swobodnie regulowana przez państwo i w przypadku podaży nadmiernej (uzasadnionej względami pozarynkowymi) w stosunku do wzrostu podaży dóbr i usług wzrasta liczba znaków pieniężnych przypadających na jednostkę towaru. Jeżeli jednocześnie nie maleje szybkość obiegu pieniądza, to znaczy liczba transakcji, jaką obsługuje jednostka pieniężna, to wzrastają ceny.

Spadek siły nabywczej pieniądza, czyli wzrost cen towarów wywołany zwiększeniem się ilości jednostek pieniężnych w obiegu w stosunku do ilości towarów, nazywany jest inflacją.

Zjawisko przeciwne, a więc zjawisko spadku cen towarów wywołane zmniejszeniem się ilości pieniędzy w obiegu w stosunku do ilości towarów nazywane jest deflacją.

Zjawiska inflacyjne zmniejszają wartość jednostkową pieniądza, czyli obniżają jego siłę nabywczą, wywołując tym samym szereg negatywnych zjawisk w gospodarce: zwiększają niepewność podejmowanych decyzji gospodarczych, obniżają zainteresowanie oszczędzaniem, wykrzywiają strukturę cen i płac realnych, hamują rozwój transakcji kredytowych i handlu, obniżają poziom efektywności gospodarowania i stopę wzrostu gospodarczego.

Jedynie inflacja umiarkowana, nie przekraczająca 10% rocznie, uważana jest za zjawisko pozytywne.

Pytania sprawdzające do rozdziału 6

1.    Wymień i omów cechy pieniądza pełnowartościowego.

2.    Wyjaśnij przesłanki powstania pieniądza papierowego.

3.    Wyjaśnij przesłanki powstania pieniądza elektronicznego.

4.    Ewolucja pieniądza współczesnego.

⁵- Wymień i omów podstawowe funkcje pieniądza.

Co to jest inflacja i jakie czynniki ją wywołują?

⁷- Jakie czynniki określają poziom cen?