DSC 89

2t>

i. Wstęp

czym nieprzypontinanic uchodziło za metodę bardziej skuteczny, niż stosunek"". Wiąże się to z jednej strony z represjunn reżimu Piłsudskiej! (wat! W cji) wobec Partii Komunistycznej, z drugiej ze zwycięstwem nad Armią    a

ntj w 1920 r. i symboliczną funkcją Marszalka dla niepodległej II R/cczypuspo.    at

litej, która w obrazie historii PRL negowana była jako państwo.    j

Dopiero w latach W)., wraz z wydanymi w dużym nakładzie dziełami Stcfsna    9

Arskiego¹⁰⁴ i Andrzeja Miccwskicgo, rozpoczęła się krytyczna, najczęściej o u9    «i

tywnym zabarwieniu, dyskusja nad nicktóiymi aspektami życia i działalności    w

Piłsudskiego. Jej celem było obalenie istniejącego wśród Polaków pochłcbnc|n ri wizerunku NlfefaĆisHtllca¹®*. ponieważ stało się jasne, że „naukowe" rozprawienie u V z Piłsudskim jest jedynym sposobem na zmazanie go. Do lat 70. z uwagi na wiadome okoliczności ukazywały się najczęściej „szablonowe"¹*' publikacje o Marszałku, gdyż jego czyny były w sytuacjach kryzysowych i przełomowych stale wychwalane przez kręgi opozycyjne. Nic przy tym nic wskazuje na to, by w odniesieniu do Piłsudskiego obowiązywały jakieś szczególne ograniczenia cenzury.

trzeba więc uznać, że istniała wśród autorów swego rodzaju autocenzura"¹⁷. W latach 70. rozpoczęto naukowe opracowywanie problematyki dotyczącej Marszałka.

W ramach pracy akademickiej związanej z nią ukazały się wówczas najważniejsze dzieła Garlickiego¹⁰* i Jana Molendy¹"*.

Jako reakcja na rozliczne nielegalne publikacje¹¹", będące najczęściej przedni- | kami publikacji z okresu międzywojennego wydawanymi przez Niezależny Samo- 1 rządny Związek Zawodowy „Solidarność”, w latach 80. prowadzone były „oficjalne badania dotyczące Piłsudskiego. Wcześniej tego rodzaju prace prowadzono bardzo rzadko. Ogólnie rzecz biorąc zmieniła się ich taktyka, a w mniejszym stopniu , treść, albowiem w oficjalnie prowadzonych badaniach chodziło przecież o to, żeby pokazać „prawdziwe oblicze”¹¹¹ Piłsudskiego¹¹². Kilku historyków, przede

*" Por Chwalba, s. 169.

“* Arski, V». Pierwsza Brygada: Galicyjska działalność wojskowa, red. idem.

M Andrzej Mnewski pisał, ie nolens mlens siat się „historykiem endecji”, gdyż przyjął jej krytyczny punki widzenia Por. Micewski. W cieniu, s. 9; zob. np. wspomnienia: Romeyko.

** Por Chwalba, s. 169

H Px. ibidem, i. 170n. Por też Michalski, Siwy, s. 107n, Chwalba, s. 170n, tłumaczy to zjawisko sposobem podejścia do pism Piłsudskiego na tema! powstania styczniowego (1863-1864) i wojn pddai miahiihiij (19l'*-1920). O llo opisu Marszałka 1920 r. w ogóle nie wspominano, o tyle jego wypowiedzi ■> powstaniu styt/niowym były krytykowane, tak więc historiograficznie oceniane.

*** Ptar. Garlicki. Geneza

jj Por Motenda. Pdsudczycy; por tez. idem. Uwagi

M Np Skr/rttnki zi. ukazała sic w Wydawnictwie Sanacja, w stówie sanacja na przedluziawm jf tstśtttouto HMMnMót flagę będącą wyraźnym nawiązaniem do znaku „Sotidarmdcf*.

H ppr OrwaJtw. 1171.

■ Por tf. Marł PiUudskl w n polityków t wojskowych, gdzie zamiar ten realizowane m przy potny kommumtpn zestawie at* wypi miedzi piUudczyków: Feitcjaoa ^8ł***—jn SHadkiTailiii H I pęt pnaawt/tUm tnt Wince mego Witosa W nH redaktor Ei|mmw bdrnki (por. śbśdtm, I I podkreśla z* MpsMiNls bur/uazyjiMj hwtnnugraśfc wykazują magneta da przedstawiam fNaddirg) jdo Mmm. Arki Mwiardu dalej, fi po aojdi di kjk> większych sprzeciwów wokat tak lago wizerunku mimo ze legendy Mwudka tatarami da wadu | aaaiafeaMm (por. /Udem, I )g.j Itpttf to róaniąd ptrbitkaW tsńdfcmoj /kg Pdntdtśu a padam er i amai.

011 da U aalam H umotftwtrme agutndumf kpwUgmi (Ma HH 8 Mmdtktm