DSC�92

3. BUDDYZM 1 DZINIZM

Wszechwiedza jest podstawowym atrybutem Buddy: Buddy ludzkiego i Buddy nadludzkiego. Wszechwiedzący jest Gautama, założyciel buddyzmu, właśnie dlatego że jest buddha, że zdobył w bodhi wiedzę o najwyższych prawach dotyczących zbawienia. Arhat, ten który przeszedł już cały cykl wcieleń i za życia osiągnął nirwaną, posiada sześć form wiedzy transcendentnej (abhin-na), między innymi boskie ucho, dzięki któremu może słyszeć i rozróżniać wszystkie dźwięki, boskie oko, którym może widzieć wszystko, co się dzieje na ziemi, oraz bezpośrednie przenikanie cudzych myśli^:'⁹. Maitreja, przyszły Budda ludzki, rozporządza niezwykłą siłą zarówno umysłu, jak wzroku ⁶⁰. W tych pojęciach buddyzmu hinajanistycznego (Mały Wóz), jak również w analogicznych pojęciach dżinizmu odnośnie do mądrości (kevala) Dżiny, znajduje może odbicie — na znacznie wyższej płaszczyźnie — ów typ wszechwiedzy magicznej, której nabycie uzależnione jest, także i u ludów pierwotnych, od praktyk ascetycznych i innych pokrewnych (por. Wstęp).

Zgoła inna jest wszechwiedza Buddy transcendentalnego i boskiego w buddyzmie mahajanistycznym (Wielki Wóz), która jakkolwiek wysublimowana w ezoterycznych interpretacjach i spe-kulatywnych opracowaniach różnych szkół, w swoim wyrazie ikonograficznym opiera się zawsze na elementarnym akcie widzenia. W sztuce buddyjskiej Tybetu, płynącej z ducha maha-janistycznego i tautrycznego, wielość głów patrzących w różnych kierunkach — przy czym każda z nich ma trzecie oko na czole — jest powszechnie przyjętą formułą ikonograficzną, symbolicznie wyrażającą wszystkowidzenie i wszechwiedze ^6I._ Wywodząca się z hinduizmu, a ściśle biorąc — z siwai^izmu, wielogłowość przy; pisywana była najwyższym i najbardziej czczonym postaciom religii buddyjskiej, poczynając od samego Buddy, zwłaszcza w jego transcendentnych odbiciach, jak Dhyanibuddha i Dhyani-bodhisattwa.

Wairoczana, pierwszy spośród pięciu najwyższych „Buddha" (pancalathayata), stanowiących pierwszą emanację Adhibuddy (samej istoty bytu w konkretnej osobowej formie)^M, jest jako Sarvavid-Wairoczana (sarvavid — wszechwiedzący) centralną

124

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
177 Badania wszechświata. Stanowczą podstawę do dokładnych obliczań położenia księżyca na niebie
img005 PRZEDMOWA Sprawne i precyzyjne wyznaczanie całek nieoznaczonych jest podstawową umiejętnością
Krzyżówki (81) Gdy rozwiążesz krzyżówkę to dowiesz się jakie jest podstawowe warzywo potrzebne do p
Skanujw Przemiany metaboliczne węglowodanów _l glukoza jest podstawowym materiałem energetycznym dla
img005 PRZEDMOWA Sprawne i precyzyjne wyznaczanie całek nieoznaczonych jest podstawową umiejętnością
IMG94 Sprawdzanie błędów miernika w warunkach znamionowych jest podstawową próbą tzw. badania niep
PEDAGOGIA 105 W kwestii tożsamości historiografia była i jest podstawową płaszczyzną orientacji dlat
9. Średnia wszystkich ocen wpisanych do indeksu w semestrze jest podstawą
• str. 10 JAK PISAĆ I TWORZYĆ PREZENTACJE? Paweł SygnowskiPróba Próba jest podstawową częścią
UWAGI: Zeszyt laboratoryjny jest podstawą do zaliczenia ćwiczeń. Wskazówki dotyczące prowadzenia zes
1.3 Transmisja szeregowa RS- 232 Złącze RS-232 jest podstawowym złączem wykorzystywanym w transmisji

więcej podobnych podstron