dupa0006

jasnego, dokładnie sformułowanego celu badania. Często jedno badanie może być podstawą realizacji więcej niż jednego celu.

Etapy badania statystycznego¹:

Określenie celów badania

cele ogólne

cele cząstkowe

Progra

Określenie przedmiotu badania

zdefiniowanie zbiorowości i jednostek statystycznych

wyodrębnienie cech

mowanie

badania

Obserwacja

statystyczna

Prezentacja

wyników

obserwacji

statystycznej

10

rzeczouei

czasowe)

przestrzennej

Określenie zakresu badania statystycznego

wyodrębnienie cech

yfi

ilościowych

jakościowych

-A

Wybór metod badania statystycznego

1 Uci-Uk, |

XJ LU/.

badania

badania częściowe

całkowite (pełne) reprezentacyjne

Sposób gromadzenia danych

spisy

rejestracja bieżąca i sprawozdawczość

inne

dobór losowy, ankieta

Kontrola zebranego materiału

formalna (ilościowa)

merytoryczna (jakościowa)

Klasyfikacja i grupowanie statystyczne

typologiczne

wanancyine

Budowa szeregów statystycznych

szeregi rozdzielcze szeregi czasowe inne szeregi

Budowa tablic statystycznych

tablice proste i złożone

tablice robocze i tablice wynikowe

Budowa wykresów statystycznych

wykresy

punktowe

wykresy

liniowe

wykresy

powierzchniowe

inne wykresy

Analiza

statystyczna

11

Analiza struktury zbiorowości

Analiza współzależności cech

Analiza zmian zjawisk w czasie

pi.l. W Polsce prowadzi- się systematyczne badania budżetów gospodarstw domowych, polegające na tym, iż odpowiednio wylosowane rodziny (gospodarstwa domowe) prowadzą dokładne notowania wysokości i źródeł dochodów, a także rodzaju spożywanych (zużywanych) artykułów i usług oraz kwot wydatkowanych na ich zakup. Głównym celem tych badań jest diagnoza kondycji ekonomicznej gospodarstw domowych w Polsce w różnych przekrojach społecznych. Obserwacji podlegają cztery grupy spoleczno--ekonomiczne²:    gospodarstwa pracownicze, gospodarstwa pracowmiczo-

-chlopskie, gospodarstwa chłopskie oraz gospodarstwa emerytów i rencistów. Cele cząstkowe (uboczne) podporządkowane celowi głównemu to między innymi: badanie wielkości i struktury spożycia, badanie wskaźników kosztów utrzymania, korelowanie dochodów', wydatków i spożycia z cechami spoleczno--ckonomicznymi i demograficznymi rodzin.

PI.2. Przeprowadzamy badanie czasu wolnego studentów Uniwersytetu Gdańskiego. Celem tego badania może być poznanie rozmiarów czasu wolnego studentów różnych kierunków studiów, mogą interesować nas czynniki, które decydują o wielkości czasu wolnego oraz sposoby spędzania czasu. W zależności od różnych uwarunkowań założony cel będzie determinował koncepcję badania.

PI.3. Przeprowadzamy badanie wykorzystania komputerów zainstalowanych w przedsiębiorstwie „Z”. Celem badania jest ocena wykorzystania czasu pracy i „mocy przerobowej” sprzętu komputerowego. Chodzi o stwierdzenie czy dotychczas funkcjonujące komputery są obciążone w takim stopniu, iż dodatkowe zadania wymagają zakupu nowego sprzętu, czy też wystarczy wprowadzić określone usprawnienie organizacyjne intensyfikujące pracę istniejących komputerów.

PI.4. Komenda Główna Policji prowadzi systematyczne badania wypadków drogowych w Polsce na podstawie dokładnej ewidencji prowadzonej przez odpowiednie służby terenowe. Głównym celem tych badań jest poznanie przyczyn (uwarunkowań) powstawania wypadków. Znajomość przyczyn umożliwia podejmowanie działań, które eliminują lub ograniczają zagrożenia wypadkowe. Innym celem może być określenie liczebności poszczególnych rodzajów wypadków, co pozwoli przeprowadzić analizę struktury wypadków' z punktu widzenia ich następstw.

11

1

Opracowano na podstawie M. Krzysztofiak, Statystyka dla wyższych zawodowych studiów ekonomicznych, Warszawa, PWN 1976, s. 80.

10

2

Od 1993 r. w badaniach budżetów gospodarstw domowych wyodrębnia się sześć grup gospodarstw: pracownicze, pracowniczo-chlopskie, chłopskie, emerytów i rencistów, pracujących na rachunek własny, utrzymujących się z niezarobkowych źródeł utrzymania innych niż emerytura i renta.