DSC25 (4)

■_n:_er ’e’:ije1, co nalegałoby przE-rłujnaczyć

^:;SU'^n: _7Codliic z czasem umytym w oryginale; „Staję _si, ^prewme. zg<*    _m. ₁₃_₁₄₎. Mojżesz pyta Boga

^i^ponic-ż imię Jest czymś « można po_jqć i czcić. Bóg całej historii Wyjścia robił pełne miłości ustępstwa na 'bałwochwalczego ducha dzieci Izraela, tak więc robi ustęp-^rZŁ’^CZ -..hjąc także Mojżeszowi swe imię. Ale w imieniu tv_m •kui głęboko ironia. Wyraża ono raczej proces egzystencji niz “ _ś kończonego, co można by nazwać, tak jak rzecz. Sens tego oddałoby się dokładniej, gdyby przetłumaczyć go jako

:.U moje jest BEZIMIENNY’**. .....

U rozwoju teologii chrześcijańskiej i żydowskiej spotykamy wielokrotne próby osiągnięcia czystszego pojęcia Boga przez unikanie choćby cienia pozytywnego opisu czy definicji Boga (Płotyn, Maimonides). Jak to wyraził wielki mistyk niemiecki jHiafre F '.:.    .. je-t tym,- -sym mr być według tega,

co się powiada; bardziej prawdziwie jest on tym, czego się o nim nie mówi, niż tym, czym ma być, według tego, co się o nim mówi

Z punktu widzenia monoteizmu doprowadzonego do swych logicznych konsekwencji, spór o istotę Boga nie ma żadnego sensu; nikt nie ma prawa sądzić, że posiada jakąś wiedzę o Bogu, która pozwalałaby mu krytykować czy potępiać swych bliźnich lub tez twierdzić, że jego własne wyobrażenie o Bogu jest jedynie słuszne. Nietolerancja religijna tak charakterystyczna dla i ligi: zachodnich, która powstaje z tego rod;aju roszczeń, a psy-< helngicziiie rzecz biorąc»_jvynika    braku wiary lub~hraktl r.u-

łości, miała zgubny wpływ na rozwój religii. Doprowadziła ona do nowej formy bałwochwalstwa. Zrobiono obraz Boga. wprawdzie nie z drzewa i kamienia, lecz ze słów, tak żc ludzie oddają mu cześć w świątyni słów. Izajasz (rozdz. LVIII: 3—8) krytykował to zniekształcenie monoteizmu w następujących słowach:.

„Pizeczesmy pościli, a nie wejrzałeś? poniżyliśmy dusze na-‘^s,'^c» ^{a nie} widziałeś? Oto w dzień postu waszego najduje się wola *    . ? wszystkie dlużniki wasze pociągacie.

— — -    4

' Fromm opiera się tutaj na oryginalnym tekście Biblii. W zwiądł

^Z ‘^{ym ledakc}i^a musi odejść od tiadvcvjnego tłumaczenia. Por. Sztuka

■włoiwnto.- str-164 nn wyboru—~_________________» <-*■