Finanse p stwa Wypych2 033

uę/omc fjrtjuicmy imansow przedsiębiorstwa

rodzaju strategie jako przejściowe.

Rysunek 1.3. Proces formułowania strategii finansowej przedsiębiorstwa

Z kolei uwzględniając charakter i poziom kunkurencji w obrębie rynku, na którym przedsiębiorstwo funkcjonuje, można wskazać na dwa podstawowe sposoby osiągania przez przedsiębiorstwo przewagi konkurencyjnej: strategia cenowa i strategia różnicowania. Pierwsza z nich sprowadza się do oferowania określonego standardu wyrobu po niższych cenach, niż czynią to konkurenci: opiera się na efekcie doświadczenia i korzyściach skali, co umożliwi osiąganie relatywnie niskich kosztów produkcji. Strategia różnicowania polega na dążeniu do unikalności, wyrobieniu marki i pozyskaniu lojalności wśród nabywców produktów wytwarzanych przez przedsiębiorstwo, ewentualnie na ogniskowaniu działalności na określonej grupie odbiorców, określonej grupie produktów (usług), konkretnym regionie geograficznym. Strategia ta nie zapewnia z reguły zdobycia dużego udziału w rynku, lecz pozwala na uzyskiwanie wyższej od przeciętnej w danym sektorze stopy zysku: różnicowanie chroni przed konkurencyjną rywalizacją poprzez swoistą oryginalność, elitarność, specyfikę, umiejętność wyrobienia sobie marki, co zmniejsza wrażliwość na cenę produktu.

Wymienione rodzaje strategii przedsiębiorstwa stanowią jedynie wy-

brane przykłady spośród licznych systematyzacji strategii rozwoju, które proponuje teoria i praktyka. Szczególnie popularne są strategie marketingowe i strategie rynkowe. Bazą odniesienia przy ich systematyzacji są zazwyczaj:    ocena atrakcyjności rynku, pozycja konkurencyjna

przedsiębiorstwa, sposób reagowania przedsiębiorstwa na zmiany warunków otoczenia. Mimo różnego nazewnictwa i sposobu ujmowania poszczególne strategie generalnie dają się zaklasyfikować jako defensywne lub ofensywne oraz preferujące niską cenę lub nastawione na odmienność.

Wybór określonej strategii globalnej (rozwoju) nie pozostaje bez wpływu na formułowanie strategii cząstkowych, w tym również strategii finansowej przedsiębiorstwa. Sposób prowadzenia walki konkurencyjnej określa relacje przedsiębiorstwa z otoczeniem, z dostawcami czynników produkcji, z odbiorcami wytwarzanych wyrobów, wyznacza skalę produkcji i jej strukturę asortymentowo-jakościową, znajduje odzwierciedlenie w kosztach i cenach. Wszystko to w ostatecznym rachunku wyraża się w przepływie strumieni pieniężnych w przedsiębiorstwie. Kończąc rozważania dotyczące celu i strategii przedsiębiorstwa należałoby sformułować określenie strategii finansowej. Biorąc za punkt wyjścia podaną wyżej interpretację pojęcia strategii przedsiębiorstwa oraz nawiązując do istoty finansów można przyjąć, iż strategia finansowa przedsiębiorstwa to zbiór kryteriów i reguł postępowania podporządkowanych realizacji strategicznego celu rozwoju, którymi kierują się zarządzający przedsiębiorstwem przy podejmowaniu decyzji dotyczących pozyskiwania środków na działalność bieżącą i rozwojową (finansowanie) oraz określania kierunków i sposobów wykorzystania tych środków (inwestowanie), przy uwzględnieniu istniejących szans, ograniczeń i związków z otoczeniem.

W podanym określeniu rozgranicza się pozyskiwanie kapitału od sposobów jego wykorzystania oraz działalność bieżącą od rozwojowej. Owe rozgraniczenia nie mogą jednak sugerować braku współzależności, jakie zachodzą między finansowaniem i inwestowaniem oraz między działalnością bieżącą i rozwojową. Istnienie takich współzależności stwierdzono charakteryzując podstawowe obszary decyzji finansowych (por. rys. 1.2.).

3. Forma organizacyjno-prawna przedsiębiorstwa

Opisany wyżej cel główny rozumiany jako dążenie do maksymaliza-

33