Foto2710

Bogdan Kosowski

•    przyjmy formalny oraz instytucjonalny status swojego działania.

•    niedochodowy charakter, czyli cele, którym służył, są ważniejsze niż czerpanie zysków ze swej działalności,

| niezależność, w szczególności wobec rządu oraz innych instytucji publicznych,

•    zarządzanie w sposób bezinteresowny, czyli celem działalności nie może być uzyskiwanie osobistych korzyści,

•    działanie na arenie publicznej i wnoszenie wkładu w dobro publiczne*.

Czasem również pojaw ia się też określenie „sektor wolonta-rystyczny', gdzie przez wolontariat rozumie się bezpłatne, świadome 1 dobrowolne działanie na rzecz innych, wykraczające poza więzi rodzinno-przyjacielskie-kpleżenskie⁵. Trafne jest stwierdzenie, że organizacje pozarządowe skupiają ludzi podzielających taką samą bądź podobną świadomość społeczną i działających wspólnie, by doprowadzić do zmian albo 2miany wspierać. Istotne jest to, że osoby te realizują cele organizacji bez jakiejkolwiek zewnętrznej kontroli, czy to ekonomicznej, czy też, politycznej. Propagują ducha solidarności ze słabszymi, potrzelxijącymi pomocy, przez co wnoszą istotny wkład do walki przeciwko społecznej marginalizacji. Organizują pomoc humanitarną i żywnościową w regionach klęsk żywiołowych czy też w regionach dotkniętych kryzysem polityczno-militarnym.

Do najbardziej podstawowych i powszechnie uznawanych cech organizacji pozarządowych należy ich niezarobkowy charakter, polegający na zaspokajaniu określonych zainteresowań ¹

lub potrzeb dobrowolnie zrzeszających się osób². Organizacje pozarządowe posiadają osobowość prawną, są samorządne, niezależne od państwa oraz muszą przestrzegać zakazu dystrybuowania korzyści i zysków pomiędzy swoich członków i funkcjonować dzięki wolontariuszom, którzy jako osoby fizyczne działają samodzielnie lub w porozumieniu na rzecz potrzebujących, nie otrzymując w zamian wynagrodzenia*. Sprzyja temu fakt, źe człowiek jest istotą społeczną i zasadnicze znaczenie dla dobra jego życia i egzystencji jest możliwość zrzeszenia się. Udział i zaangażowanie się w działalność organizacji niedochodowych stwarza możliwość zaspokojenia własnych aspiracji i potrzeb, które mogą przybrać wieloraki charakter: materialny, społeczny, psychologiczny i inny. Organizacje pozarządowe są organizacjami ochotniczymi, które działają dla dobra publicznego i ze względu na stopień swego wyspecjalizowania w określonych dziedzinach, a także swój szeroko rozumiany społeczny charakter, realizują niektóre zadnia państwa lepiej niż administracja publiczna. Spowodowane jest to między innymi tym, źe obywatele nie czekając na pomoc i wsparcie ze strony państwa, sami organizują się znacznie szybciej i elastycznej reagują na powstałe problemy i potrzeby. Stąd też organizacje pozarządowe odgrywają zasadniczą rolę w strukturach demokratycznych, spełniając kilka zasadniczych zadań, takich jak:

•    zaspokajanie indywidualnych i społecznych potrzeb,

•    szerzenie I rozpowszechnianie prawa do zrzeszania się wśród obywateli,

•    stwarzanie sektora, którego celem byłaby realizacja zadań indywidualnych i społecznych odmiennych od rządowych,

263

1

Klon, Jawor; Trzeci sekt</r w Unii Europejskiej, Warszawa 2000, s. 36.

| Gfiósfa, Samoorganizacja społeczeństwa polskiego. Trzeci sektor. Warszawa 2002, s, 316.

2

A. Roset, Prawne formy udziału obyuoteii w rządzeniu państwem. Poznań 1993, S.I31-

^s M. Grant, Organizacje pozarządowe w Polsce. Podstawy prawno-finansowe. Warszawa 2000, s. 315.