Foto2898

szereg agencji, inspekcji, straży i służb, których zadania ustawowe zostały uregulowane w oddzielnych aktach prawnych.

Zgodnie z ustawą o zarządzaniu kryzysowym finansowanie wykonywania zadań własnych z zakresu zarządzania kryzysowego na poziomie gminnym, powiatowym i wojewódzkim planuje się w ramach budżetów odpowiednio gmin, powiatów i samorządów województw. Finansowanie wykonywania zadań ; z zakresu zarządzania kryzysowego na poziomie krajowym planuje się w ra-‘ mach budżetu państwa w częściach, którymi dysponują wojewodowie, minister właściwy do spraw wewnętrznych i inni ministrowie kierujący działami administracji rządowej oraz centralne organy administracji rządowej. Na finansowanie zadań ^zleconych z zakresu administracji rządowej jednostki samorządu terytorialnego otrzymują z budżetu państwa dotacje celowe w wysokości zapewniającej realizac)'ę tych zadań. Ponadto w budżecie jednostki samorządu terytorialnego tworzy się rezerwę celową na realizację zadań własnych z zakresu zarządzania kryzysowego w wysokości nie mniejszej niż 0,5% wydatków budżetu jednostki samorządu terytorialnego, pomniejszonych o wydatki inwestycyjne, wydatki na wynagrodzenia i pochodne oraz wydatki na obsługę długu. Istotnym jest też, iż na dofinansowanie zadań własnych z zakresu zarządzania kryzysowego jednostki samorządu terytorialnego mogą otrzymywać dotacje celowe z budżetu państwa, których rozliczanie określa ustawa o finansach publicznych (Dz U Nr 249, poz. 2104, z póŹTL zm.) i o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (DzU Nr203, poz. 1966, z późn. zm.)^{1 2}.

1.7.24. Podejmowanie decyzji

Podejmowanie decyzji odnośnie sposobu realizacji polityki w zakresie zarządzania kryzysowego w Polsce spoczywa na Radzie Ministrów, a na poszczególnych szczeblach organizacji państwa na organach właściwych w sprawach zarządzania kryzysowego, wójcie (burmistrzu lub prezydencie miasta), staroście, wojewodzie , którzy podlegają Radzie Ministrów. Decyzje te dotyczą m.in.:

—    wprowadzenia stanu nadzwyczajnego,

—    ogłoszenia stanu alarmowego,

—    struktury przygotowywania planów,

—    strategii działań,

—    gospodarowania zasobami.

Realizacja fiinkcji planowania polega na podejmowaniu przez organy właściwe w sprawach zaiządzania kryzysowego czynności i decyzji planistycznych, dotyczących organizacji oraz wielkości i rodzaju potrzebnych zasobów. Cykl

decyzyjny na każdym poziomie administracyjnym jest procedurą stalą i powtarzalną. Według E. Nowaka w zarządzaniu kryzysowym jeden pełny cykl decyzyjny przebiega w czterech podstawowych, łączących się i przenikających wzajemnie fazach decyzyjnych³:

-    ustalenie położenia - proces ciągłego pozyskiwania, gromadzenia, porządkowania i przetwarzania informacji,

-    planowanie - ocena sytuacji kryzysowej, podjęcie decyzji, opracowanie zamiaru, planu reagowania oraz dokumentów dyrektywnych dla podległych i podporządkowanych podmiotów (jednostek) wykonawczych,

-    stawianie zadań - przekazanie zadań wynikających z przyjętego zamiaru działania,

-    kontrola-sprawdzenie efektów.

Przebieg cyklu decyzyjnego w zarządzaniu kryzysowym zilustrowano na rysunku 6. Ponadto wystąpienie sytuacji kryzysowej może wywołać konieczność wprowadzenia jednego ze stanów nadzwyczajnych. Decyzje o ich wprowadzeniu podejmowane są na najwyższych szczeblach organizacji państwa. W przypadku stanu wyjątkowego decyzję podejmuje prezydent na podstawie wniosku Rady Ministrów. Stan ten można wprowadzić maksymalnie na 90 dni, lecz istnieje również możliwość jego przedłużenia o kolejne 60 dni. O jego przedłużeniu lub zniesieniu przed czasem oznaczonym decyduje prezydent Takim samym trybem wprowadzany jest stan wojenny. O jego zniesieniu decyduje prezydent na wniosek Rady Ministrów. Z kolei stan klęski żywiołowej w drodze rozporządzenia może wprowadzić Rada Ministrów z własnej inicjatywy lub na wniosek właściwego wojewody na czas nie dłuższy niż 30 dni. Okres ten może być przedłużony po wyrażeniu zgody przez Sejm, w drodze rozporządzenia Rady Ministrów na czas oznaczony, niezbędny do zapobieżenia lub usunięcia skutków klęski żywiołowej. Rada Ministrów może również znieść stan klęski żywiołowej na całym obszarze jego obowiązywania lub na części tego obszaru przed upływem czasu, na który został wprowadzony, jeżeli ustaną przyczyny jego wprowadzenia⁴.

Poza tym ustawa o samorządzie gminnym stanowi, iż wójt (burmistrz, prezydent miasta) opracowuje plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm przeciwpowodziowy. Jeżeli w inny sposób nie można usunąć bezpośredniego niebezpieczeństwa dla życia ludzi lub dla mienia, może on zarządzić ewakuację z obszarów bezpośrednio zagrożonych⁵. Podobnie za przygotowanie planów ochrony przed powodzią i podejmowanie decyzji w zakresie ogłoszenia lub odwołania alarmu przeciwpowodziowego na terenie

1

° Art. 26 Ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (DzU z 2007 r. Nr 89, pooŁ S90 z późn. zm.).

2

Por. ait, 7 ust 1, art. 14 ust 1, art 17 ust. 1, art. 19 ust. 1 Ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (DzU z 2007 r. Nr 89, poz. 590 z późn. zm).

3

   E. Nowak, Współczesne poglądy na zarządzanie logistyczne w sytuacjach kryzysowych, [w:] M. Włodarczyk, A. Maijański (red.), Bezpieczeństwo I zarządzanie kryzysowe ~ aktualne wyzwą-nla, SWSPiZ, Łódź 2009, s. 39-65,6.48.

4

   Por. Ustawa z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej (DzU ż 2002 r. Nr 62, poz. 558 z późn. zm.).

5

   Art 31a i 31b Ustawy o samorządzie gminnym (DzU'z 2001 r. Nr 142, poz. 1591).