206 Rozdział 2
Gdyby okazało się, że jednego pracownika brakuje, obowiązkiem PSP jest w pierwszej kolejności dotarcie do jego miejsca pracy lub do miejsca, gdzie ostatnio był widziany. Ratowanie człowieka jest priorytetem w działalności ratowniczej. Opisana powyżej sytuacja może spowodować, że rozmawiający z rodziną telefonista nie posiada wiedzy o sytuacji członka rodziny. Jeśli nie jest w stanie szybko odpowiedzieć na to pytanie, to wcześniejszy niepokój, później gniew zamieni się w furię. Takie obrazki są często tłem informacji medialnych, które pokazują szczególnie duże tragedie, np. w kopalniach.
Jak się zachować, co powiedzieć, kiedy dzwoni do centrum rodzina pracownika, który zginął w katastrofie? Pod żadnym pozorem nie wolno nam tej wiadomości przekazać telefonicznie. Tę czynność muszą wykonać przedstawiciele firmy, najlepiej kierownictwa w towarzystwie policji. Od kilku lat wojsko uczestniczy w ramach zobowiązań sojuszniczych w wojnie w Iraku i Afganistanie, Niestety, oprócz rannych są również ofiary śmiertelne. Ze względu na szybkość przekazywania informacji, dochodzi ona do kraju i jest upubliczniona w bardzo krótkim okresie czasu. Jednakże pierwsze informacje charakteryzują się tym, że podaję się liczbę osób, które uczestniczyły w tragedii, bez nazwisk. Dopiero, kiedy przedstawiciele wojska docierają do rodzin i ich o fakcie zgonu informują, kiedy otrzymują zgodę na upublicznienie nazwiska. Tak również należy postępować w tragediach, nazwijmy to, cywilnych. Jeśli rodzina nie wyrazi zgody na podanie nazwiska w mediach, należy to uszanować.
W naszej pamięci zapewne przechowujemy informacje związane z tragedią rządowego samolotu, na pokładzie którego zginęli najważniejsi politycy RP, w tym rodzina prezydencka. Trudności, jakie czekały rząd, a w szczególności Premiera oraz jego bezpośrednich wykonawców, należą do tych, których nigdy nie chcielibyśmy doświadczyć. Zorganizowany został w bardzo krótkim czasie transport lotniczy do Rosji dla rodzin, które straciły swoich najbliższych. Ich wyjazd był związany przede wszystkim z rozpoznaniem zwłok. Tylko najbliżsi mogą potwierdzić, że znamię w określonym miejscu miał syn, ojciec. Czynności związane z przekazaniem informacji o miejscu zbiórki osób, które wyjadą na rozpoznanie ofiar wypadku, też będą należały do obowiązków centrum telefonicznego, z zachowaniem potwierdzonej procedury o poinformowaniu rodzin o śmierci najbliższych.
W kontekście przygotowywania zespołu wskazanym byłoby, przy dużych tragediach z ofiarami, podzielenie zespołu na dwie grupy. W miarę możliwości pracującymi w dwóch oddzielnych pomieszczeniach. Oba zespoły powinny używać dwóch różnych technik pracy.
Zespół odpowiedzialny za kontakty z mediami musi podawać aktualne, bieżące i dokładne informacje bezpośrednio po ich pozyskaniu. Grupa utrzymująca kontakt z rodzinami ma za zadanie wydobyć jak najwięcej informacji od telefonującego. Ważnym jest również uwzględnienie wśród personelu telefonistów osób, które będą znały wiele języków, gdyż możemy mieć do czynienia z przedstawicielami wielu narodowości.
Zespół kontaktu z rodzinami należy również podzielić na dwie części, jedna będzie odpowiedzialna za odebranie rozmowy wchodzącej, ustalenie danych osobowych dzwoniącego, danych osobowych osoby, o którą pyta, pokrewieństwa i innych potrzebnych informacji. Telefonista winien rozmowę podtrzymywać przez dłuższy okres czasu, tak aby drugi zespół mógł w tym czasie ustalić stan osoby, o którą pyta. Dopiero wtedy przekazuje jej pewne dane i to takie, które mogą być przekazane, dotyczące stanu poszkodowanego. Rozmowa winna być zakończona przekazaniem informacji związanych z logistyką kolejnych procedur, czyli miejsca i czasu zbiórki rodzin, transportem rodzin do szpitali czy na miejsce zdarzenia. W taki sposób funkcjonuje wzorcowe Kryzysowe Centrum Informacji Publicznej (EPIC - Emergency Public Information Centre) Brytyjskich Linii Lotniczych przy czwartym terminalu lotniska Heathrow. Uzupełnieniem zespołu prasowego będzie zespół odpowiedzialny za transport do szpitali bądź miejsca zdarzenia oraz w szpitalu, do dyspozycji członków rodzin (rysunek 41).
Rysunek 41.
Źródło; Opracowanie własne.
Oświadczenie bądź komunikat prasowy należy do podstawowych narzędzi, którym należy posługiwać się w czasie sytuacji kryzysowej. Są to oficjalne materiały, którymi powinna się posługiwać instytucja, wykorzystując do tego celu