ekonomika (170)

* stowaćko-polsko-ukraifisko-rumuńsko-bulgarska kolejowa taryfa towarowa dla przesyłek wagonowych po torze 1435 mm (SUR), stosowana także w tranzycie przez polskie porty morskie, rumuńskie porty morskie i rzeczne oraz bułgarskie porty morskie.

Wszystkie wymienione taryfy określaj.) maksymalne ceny za przewóz towarów na odcinku polskim, jednocześnie stanowią one bazę zawierania umów specjalnych o stosowaniu ulgowych opłat przewozowych.

Poza tym PKP Cargo uczestniczy w kilku umowach taryfowych jako kolej tranzytowa. Dotyczy to min. przewozów między krajami skandynawskimi a Czechami. Słowację. Austrię i Węgrami, które korzystaję z linii promowej Świnoujście — Ystad. oraz przewozów wyłącznie lądowych między Niemcami. Holandią i Austrią a krajami WNP i niektórymi krajami azjatyckimi. Przykładem takiej taryfy jest międzynarodowa taryfa związkowa dla przewozów kolejowych w komunikacji między Niemcami a WNP Litwę. Łotwę. Estonię, Chinami, KRLD i Mongolię tranzytem przez Polskę (DGBWT)***.

Układ oraz treść międzynarodowych taryf bezpośrednich określone są przez taryfę wzorcową UIC. Dlatego są one jednolite w zakresie sformułowali przepisów taryfowych oraz układu tych taryf na kolejach europejskich i innych uczestniczących w związku UIC- Międzynarodowe kolejowe taryfy bezpośrednie składają się z trzech części podstawowych, taryf specjalnych oraz załączników stosowanych w określonych relacjach, najczęściej w tranzycie. Część I tych taryf obejmuje wstęp, specjalne postanowienia dodatkowe do C1M, ogólne i szczegółowe postanowienia taryfowe. We wstępie do taryf bezpośrednich zawarte są informacje dotyczące podstaw prawnych, w tym przepisów ujednoliconych CUM, nazwy kolei uczestniczących w taryfie, nazwy organów promulgacyjnych kolei krańcowych oraz określenie języka, w którym taryfa została zredagowana. Ogólne postanowienia taryfowe obejmują zagadnienia obszaru stosowania taryfy, w tym stacji ujętych w wykazie odległości DIUM, oraz nazwy towarów, przy przewozie których taryfa nie znajduje zastosowania, dróg przewozu podanych w taryfie, waluty taryfowej (zwykle euro) oraz zasad obliczania przewoźnego, często z zastosowaniem opłat podstawowych i współczynników korygujących oraz opłat dodatkowych. Szczególne postanowienia taryfowe dotyczą sposobu obliczenia przewoźnego min. za przesyłki materiałów niebezpiecznych, wagony nienależące do kolei, ładowne i próżne, czy za przesyłki całopociągowe. Część II taryf bezpośrednich dotyczy klasyfikacji towarów NHM. Część Ul zaś zawiera tabele dróg przewozu, mapkę schematyczną, wykazy odległości DIUM kolei uczestniczących w taryfie, tabele opłat podstawowych za 25 t w wagonie 2-osiowym wraz z tabelą współczynników korygujących, uwzględniających wielkość użytego wagonu (liczbę osi), oraz taryfę opłat dodat-

Mm

.....m+t*S!2£S22~

^k°~ych. _2wyklc dotyczących formalności granicznych. gdyż pozostałe ewentu-

^mln* opl_aty podane _M w taryfie krajowej danej kolei

W przypadku przewozu koleją ładunków międzynarodowego obrotu towarowego do innych krajów Unii Europejskiej mają zastosowanie zwykle taryfy tych kolei lub taryfy tranzytowe. Sytuacja taka może zaistnieć przy przewozie przesyłek np. do Belgii, Francji, Grecji, Hiszpanii lub Portugalii.

Z kolei międzynarodowe przewozy kolejowe na rzecz obrotu towarowego między Polską i krajami WNR Chinami, Koreą Północną i Wietnamem regulowane są umową o międzynarodowej komunikacji towarowej (SMGS), a taryfą obowiązującą w tym systemie jest międzynarodowa kolejowa taryfa tranzytowa (MTT). Taryfa MTT jest stosowana w tranzycie między krajami, których koleje są jej uczestnikami, oraz między nimi a krajami, których koleje nie uczestniczą w tej taryfie, np. z Rosji do Francji i w kierunku odwrotnym. Za podstawę obliczania przewoźnego przyjmuje się nazwę towaru, odległość tranzytową, rodzaj przesyłki, masę przesyłki, termin przewozu, kategorię kontenera i inne warunki określone w taryfie. Walutą taryfową jest frank szwajcarski. Taryfa składa się z sześciu części . została opracowana w języku rosyjskim. W krajach, które ucze-stniczą w tej taryfie, jest ona wydawana również w języku urzędowym danego kraju .

W międzynarodowych przewozach pasażerskich transportem kolejowym obowiązują dwie taryfy

" wspólna międzynarodowa taryfa na przewóz osób i przesyłek bagażo-wych (TCV);

• taryfa Wschód - Zachód, przy przejazdach między Polską a krajami WNP i krajami nadbałtyckimi.

W transporcie lotniczym taryfy ustalane są przez Zrzeszenie Międzynarodowego Transportu Lotniczego (International Air Transport Association — 1ATA), zrzeszające regularnych przewoźników powietrznych. Organizacja ta dąży do ujednolicenia systemu opłat lotniczych, jakości usług świadczonych pasażerom, wzorów dokumentów przewozowych. W tym celu raz w roku na konferencji, w której biorą udział wszyscy członkowie 1ATA, ustala się taryfy przewozowe dla pasażerów, bagaży i towarów. Są to tzw. taryfy konferencyjne. Stosowanie ustalonych stawek przewozowych wymaga specjalnej deklaracji przewoźnika. W 1975 roku LATA wprowadziło system stawek otwartych, pozwalając przewoźnikom na wypróbowanie nowych taryf, niezależnie od istniejących dotychczas**⁷.

transporcie kolejowym. Wyd. UG.

*** H. Mendyk: AhIommmC- . ,, tfpl Ctt.

*** S Mieczmkowski, D Tloczyftski. M Watek Gospodarowanie w Cźa*sfc 2000. i. 100-101 *“^B Mendyk: EJtonomUm . op. ctt. • 193