:.V prawie wszystkich ruchach głowy oprócz stawów głowy bierze udział również odcinek szyjny kręgosłupa, zwiększając tym samym zakres tych ruchów. Połączenie głowy z kręgosłupem, jak wspomniano, stanowi sześć stawów i tego rodzaju budowa jest korzystna zarówno dla utrwalenia połączenia głowy z kręgosłupem i wzmocnienia równowagi głowy, jak i dla precyzji wykonywanych ruchów
Jfochy w górnym stawie nlpĄyy, 2 punktu widzenia mechaniki powierzchnie stawowe obu kłykci potylicznych tworzą jedną główkę stawową złożoną z dwóch -wycinków e'.ip-sciću. Powierzchnie te, wypukłe w dwóch prostopadłych względem siebie płaszczyznach pozwalają na wiele różnych ruchów • Praktyczne znaczenie mają jednak tylko dwa rodza-;e ruchów odbywające się dokoła osi poprzecznej i strzałkowej. Główne ruchy tego stawu ruchy zi£;ęna..fiłonn- do_przodu icntgdejio) i ku :vłowi (retrofdcx:o). odbywają się dokoła osi poprzecznej biegnącej poziomo w płaszczyźnie czołowej. Są lo ruchy przytakiwania. Zakres ich wynosi w sumie 30e; gdy bierze w ruch udział szyjny odcinek kręgosłupa, wzrasta do ok. 125^ Poza tym ruchem w stawie górnym ócTbywa’się również niezręczne zgięcie boczne głowy dokcła osi strzałkowej przebiegającej skośnie od przodu i r:ry — ku tyłowi i dołowi. Ruchy te wynoszą ok. 10; Obszerniejsze ruchy boczne, do 45:. odbywają się już ze współudziałem szyjnego odcinka kręgosłupa Z powodu skośnego położenia os: ruch zgięcia bocznego łączy się z nieznacznym mchem obrotowym głowy w stronę przeciwną.
„Ruchy w dolnym stawie głowy. Głównym ruchem tego stawu jest ruch obrotowy głowy. Odbywa się on w ten sposób, ze kręg szczytowy razem z czaszką obraca się dokoła zęb-a kręgu obrotowego w stosunku do długiej esi zęba. Obrót w każdą stronę wynosi ok 30°. Silniejsze ruchy obrotowe głowy, dpJQ° w każdą stronę, odbywa;ą się ze współ-ucziałem szyjnego odcinka kręgosłupa! Ten ruch obrotowy, odbywający się w stawach szczytowo-obrotowych pośrodkowyerf.' komplikuje się przez równocześnie odbywające się ruchy w stawach szczytowo-obrotowych bocznych Jak już przedtem wspomniano, nieco wypukłe powierzchnie stawowe stykają się w położeniu spoczynku stawu tylko wzdłuż swych osi poprzecznych, zaś odstają od siebie do przodu i do tyłu od nich {ryc. 175/. W ruchach obrotowych w prawo lub w lewo odstające od siebie przednie lub tylne odcinki powierzchni kręgu szczytowego ześlizgują się ku dołowi wzdłuż odpowiednich odcinków powierzchni stawowych kręgu obrotowego W ruchach tych opuszcza się więc krę-g szczytowy wraz z głową, którą diwiga, ku dołowi i to skrócenie odcinka szyjnego kręgosłupa lub długości ciała wynosi ok. 2,5 mm. Mechanizm dolnego stawu głowy, składa; ący się z ruchu obrotowego dokoła osi podłużne; zęba z równoczesnym ruchem wzdłuż tej osi, stanowi więc ruch śrubowy. W ruchach tych następuje jednocześnie pochylenie głowy w stronę przeciwną pod wpływem pociągania odpowiedniego więzadła skrzydłowatego. Poza ruchami obrotowymi w dolnym stawie odbywają się bardzo nieznaczne ruchy zgięcia głowy do przodu i do tyłu, które ustają z chwilą zetknięcia sie zęba z przednim iukiem kręgu szczytowego lub z wiązadłem poprzecznym.
Kręgosłup jako całość był porównywany dawniej do dwóch wąskich piramid zwróconych do siebie przylegającymi podstawami. Jedna piramida, której wierzchołek jest skierowany ku górze, składa się z 24 kręgów prawdziwych. Jest ona tak wysmukła, że nazwa
261