h2,s2

CYKL FOTOCHEMICZNY N0₂1 WĘGLOWODORÓW

•>- mała część emisji NO_x zachodzi w formie N0₂ ❖ - głównie emitowany jest NO, który w atmosferze ulega utlenieniu: 2NO + 0₂-?• 2N0₂

wsm

❖    - fotoliza N0₂ przez UV (\ < 395 nm) wytwarza atomy tlenu:

N0₂ - UV —» NO + O*

❖    -a następnie ozon:    0₂ + O*-> 0₃ ❖ -jednak proces ten ulega odwróceniu: 0₃ + NO -» N0₂ + 0₂

❖- i ostatecznie poziom stężenia 0₃ określany jest przez stan równowagi zależny od intensywności promieniowania UV

❖    - obserwuje się jednak wyższy poziom stężenia 0₃, niż wynika ww. reakcji

❖    - wysokie stężenie 0₃ duży stosunek NO_z/NO

<= szybka konwersja NO -> N0₂ która nie może być osiągalna w reakcji 0₂ + 2NO -> 2N0₂

❖    - odpowiedzialne za to są reakcje atmosferycznego utleniania CO, S0₂, CH₄

czyli przeniesienia atomu O z rodników peroksy : m.in. CH₃0₂*, H0₂*

W wyniku szeregu innych fotochemicznych reakcji z udziałem OH* węglowodory są w atmosferze utleniane do rodników nadtlenkowych: lakrymatory PAN, PBzN

C_xH_y — UV -» R*    rodnik alkilowy

R*+ 0₂ — UV R-O-O* rodnik nadtlenkowy

utlenia NO do N0₂: R-O-O* + NO -» R-C-O* + N0₂ rodnik acylowy

❖ -zaburzenie cyklu fotolitycznego N0₂ -w kierunku tworzenia O_a

R-C-O" + 0₂ —> R-COO* + NO,

I

O

R-COO*

Ł

rodnik nadtlenoacetylowy

Zdolność produkcji OZONU:

Ł podstawione benzeny (toluen, ksyleny), składniki benzyny 2. lekkie węglowodory niensycone (eten, propen, buten) produkty pracy silnika spalinowego

-» R-COONO, azotan

R = CH₃ azotan nadtlenoacetylowy (peroksy) PAN R = C₆H₅ azotan nadtlenobenzoilowy PBzN

H

i 11 I.

H-C-C

H W

«    c.hp,n::^;

a • 2 ,r;3, 5-; ^--'

Ns=0

o: