HWScan00095

Rys. 3.5. Współczynniki pojemności naczyń K i K' wykonanych maszyn w zależności od podziałki niaczyń [47]

Wprowadzając współczynnik wydajności koła naczyniowego

3600n²K

z-

(3.20)

otrzymamy równanie określające wydajność kół naczyniowych

Q, = f D‘² v_n m Vh

(3-21)

Wydajność koła naczyniowego rośnię zkwadratem jego średnicy oraz liniowo w stosunku do współczynnika / i prędkości v_n. Wzór ten odpowiada zależności (3.15) dla łańcuchów naczyniowych. Wljbu równaniach liniowe wartości odniesienia, podziałka łańcucha t i średnica koła D występują w kwadracie. Współczynnik / pozwala na porównanie pod względem wydajności kół naczyniowych o różnych średnicach (rys. 3.6). Analiza współczynnika / dla szeregu wykonań daje rozrzut wartości 10 < / < 20. Występują zatem znaczne różnice wartości /, co oznacza wielokrotnie różne wydajności przy tej samej średnicy koła. Interesujący jest fakt, że dla małych średnic wartości / są znacznie większe niż dla większych. Dotychczas nie ustalono, jakie wartości / są w ogóle możliwe. W każdym razie wydaje się nieuzasadnione przyjmowanie dla większych średnic kół mniejszych wartości współczynnika /. Prawdopodobnie nie zachowywano dotychczas prawidłowych stosunków objętości kół i ich wymiarów. Porównanie ze współczynnikiem K dla maszyn łańcuchowych wykazało, że również dla koparek kołowych, przy przejściu do większych średnic kół, współczynnik / początkowo obierano niski, a dopiero później (po lepszym poznaniu teoretycznych zależności) powiększano wartości tego współczynnika.

Celowe jest wprowadzenie pojęcia tzw. znamionowego przekroju koła F_z odpowiednio do przekroju strugi materiału F_c w urządzeniach o ruchu ciągłym. Wydajność sekundowa wynosi wtedy

m^H/h

(3.22)

^F* v„ =

jD-

3600

W zależności określającej wydajność sekundową wartość

przedstawia powierzchnię przekroju urabianej calizny, która pomnożona przez prędkość urabiania daje wydajność w m^:Vsek.

Z wzoru (3.20) wynika, że współczynnik / jest liniowo wprost proporcjonalny do K', a odwrotnie proporcjonalny do kwadratu liczby naczyń. Przy wyborze większej liczby naczyń dla uzyskania tego samego współczynnika / trzeba współczynnik K' odpowiednio powiększyć. Powiększenie liczby naczyń może być wyrównane przez powiększenie wartości K'. Wartość / decyduje o średnicy koła naczyniowego. Przy koparce kołowej nad- i podsiębiernej trzeba wykonać koło naczyniowe o większej średnicy, a wtedy można przyjąć mniejszy współczynnik /. Wybór mniejszego współczynnika / jest też celowy wówczas, gdy ze względu na ciężar maszyny należy powiększyć średnicę koła, aby uzyskać mniejszą długość wysięgnika koła naczyniowego.