2tom130

5. MASZYNY ELEKTRYCZNE 262

Rys. 5.16. Stopień obciążenia k_p silnika w zależności od względnego prądu stojana i, oraz znamionowego współczynnika mocy cos <p_A.

Linia	1	2	3	4	5	6	7	1 ^8
cos q>N	1 0,92	1 0,89	1 0,86	1 0,83	1 0,79	1 0,76	1 0,73	1 0,69

prądu I_s pobieranego z sieci, obliczając jego wartość względną odniesioną do prądu znamionowego I_N i korzystając z wykresu na rysunku 5.16.

Przykład 5.1. Prąd znamionowy silnika I_s = 70 A, znamionowy współczynnik mocy cos<p_iV = 0,86. Silnik pobiera z sieci prąd 49 A, co stanowi 70% prądu znamionowego. Z krzywej 3 na ryś. 5.16 odczytuje się dla odciętej 70% /_v wartość k_p - 66%. Oznacza to, że silnik jest obciążony mocą równą ok. 66% mocy znamionowej.

Rys. 5.17. Przybliżone wartości prądu pobieranego na 1 kW mocy czterobiegunowych silników indukcyjnych w zależności od ich mocy znamionowej P_s i od napięcia znamionowego U_h

Prąd pobierany na I kW mocy znamionowej przez czterobiegunowy silnik o stopniu ochrony IP23 przedstawiono na rys. 5.17. Prąd jednostkowy silnika o większej liczbie biegunów, tj. o prędkości obrotowej synchronicznej mniejszej niż. 1500 obr/min jest większy niż podany na rysunku. Można go obliczyć ze wzoru

Ps _V^;T L'_v^._vcos<p_iV

no podstawieniu wartości współczynnika mocy i sprawności — odczytanych odpowiednio i rys. 5.14 i rys. 5.15.

Poślizg silnika przy obciążeniu znamionowym s_lVjest tym mniejszy, im większa jest jego moc znamionowa (rys. 5.18). W przedziale obciąż.enia od biegu jałowego do obciążenia znamionowego poślizg silnika zmienia się liniowo praktycznie od zera do s_s.

Silę elektromotoryczną (napięcie indukowane) w uzwojeniu stojana maszyny w zależności od jej mocy znamionowej P_s oraz liczby par biegunów p można obliczyć ze wzoru

Ps ⁼    phK

posługując się współczynnikiem k_E wg rys. 5.19.

^Rys- Współczynnik k_E w zależności od mocy znamionowej P, i liczby par biegunów p

Moc znamionową silnika zbudowanego do pracy w dopuszczalnej temperaturze otoczenia 40°C oraz na wysokości do 1000 m n.p.m., a przeznaczonego do innych ^warunków środowiskowych należy zmienić mnożąc ją przez współczynnik k„ wg rys. 5.20.

Moc znamionową silnika zbudowanego do pracy ciągłej SI, a przeznaczonego do Pracy dorywczej S2 lub przerywanej S3 można zwiększyć mnożąc ją przez współczynnik rekcyjny wg tabl. 5.31. Należy jednak sprawdzić czy zwiększenie mocy jest Pttszczalne ze względu na wymaganą przcciążalność silnika, im •^asa Jednostkowa silnika, tj. masa na jednostkę mocy znamionowej jest tym mniejsza, ^Wlększa jest jego moc oraz prędkość obrotowa (tabl. 5.32). Silniki budowy zamkniętej, ?■ ? ^s*opniu ochrony IP44, mają masę większą niż silniki budowy IP23, zaś silniki ^Cr$cieniowe — większą niż klatkowe.