2tom137

5. MASZYNY ELEKTRYCZNE 276

Przy tym sposobie hamowania prędkość obrotowa urządzenia napędzanego może być zmniejszona do zera. W celu uniknięcia zmiany kierunku wirowania silnik powinien zostać odłączony od sieci najpóźniej w chwili osiągnięcia zerowej prędkości obrotowej. Dlatego w układzie napędowymi należy zastosować przetwornik, który reaguje na częstotliwość w wirniku lub na prędkość obrotową układu i powoduje wyłączenie silnika.

Podczas przeciwwłączenia izolacja uzwojenia wirnika jest narażona na napięcie ok. dwukrotnie wyższe niż U_rl. Może to być przyczyną wyładowań powierzchniowych i uszkodzenia silnika.

Hamowanie przeciwwłączeniowe silników klatkowych ma ograniczone zastosowanie. Nie można bowiem korygować przebiegu charakterystyki momentu obrotowego w celu zapewnienia stabilnej pracy układu. Ponadto, ze względu na duży poślizg oraz dużą częstotliwość w wirniku, uzwojenie klatkowe może osiągnąć niedopuszczalnie wysoką temperaturę już podczas jednego hamowania. Nie można zatem stosować tego sposobu przy pracy silnika z dużą liczbą łączeń, np. przy pracy S7.

Rys. 5.30. Hamowanie silnika indukcyjnego z uzwojeniem stojana połączonym w gwiazdę, załączonego .jednofazowo” na napięcie międzyprzewodowe: a) schemat połączeń; b) charakterystyka elektromagnetycznego momentu obrotowego hamującego M_t

My, M₂ odpowiednio współbieżny oraz przeciwbieżny moment obrotowy

Hamowanie przy niesymetrycznym zasilaniu jest realizowane w wielu układach połączeń. Do częściej stosowanych należą:

—    układ jednofazowy (rys. 5.30);

—    układ z przeciwwłączeniem jednego uzwojenia fazowego (rys. 5.31).

W układzie jednofazowym, jeżeli w obwód wirnika zostanie włączona dodatkowa rezystancja R„ = k_rR_r taka, że

R'_r+R'_a = R'_r(l+k_r)»X_ls+X'_lr

to uzyskuje się elektromagnetyczny moment obrotowy hamujący zależny od poślizgu praktycznie liniowo

(5.44)

..    m_sU jL(s-l)

-

~^n_tynR'_r(l+k_r)

Rys. 5.31. Hamowanie silnika indukcyjnego z przeciwnie włączonym jednym uzwojeniem fazowym stojana: a) schemat układu połączeń; b) charakterystyka elektromagnetycznego momentu obrotowego hamującego M_h M_lt j\f₂    odpowiednio współbieżny oraz przeciwbieżny moment obrotowy

Zaletą tego układu jest zanik momentu elektromagnetycznego przy prędkości obrotowej równej zeru, wadą natomiast — stosunkowo mały moment hamujący maksymalny, równy w przybliżeniu MJ3; przy czym M_b — moment krytyczny silnika przy zasilaniu symetrycznym.

W układzie z przeciwwłączeniem jednego uzwojenia fazowego i włączonym szeregowo opornikiem R_as w celu ograniczenia prądu uzyskuje się również w przybliżeniu liniową zależność momentu hamującego od poślizgu. Za pomocą rezystancji dodatkowej R_ar

Rys. 5.32. Hamowanie dynamiczne silnika indukcyjnego: a) schemat jednego ze stosowanych układów przy uzwojeniu stojana połączonym w gwiazdę; b) charakterystyka elektromagnetycznego momentu obrotowego 2 — 4 przy różnych wartościach rezystancji w obwodzie wirnika, 1 — charakterystyka elektromagnetycznego momentu obrotowego silnika

- - prąd znamionowy stojana, I — dopuszczalna wartość prądu stałego