g.l/ie .4 i B stal# chiuaMcły/ującc ośrodek Dla pryzmatu o niewielkim kącie łamiącjra kąt minimalnego odchylenia
Odchylenia promieni odpowiadających różnym długościom fali są im* światło ulega rozszczepieniu (dyspersji). Dyspersję dla obszaru całego widma widzialnego - zwaną dyspersją średnią, można zapisać jako
Am”r-±t »0-l
gdzie n, .*,-•*_> * odpowiednio współczynniki załamania dla światła niebieskiego ( 4 • 486.1 nm ). czerwonego ( X = 656.3nm), żółtego ( A. = 589.6nm).Wartość dyspersji dla szklą kronowego A - 0.02 (niska dy spersja), dla szkła (liniowego A = 0.033 (wysoka dyspersja). Graficzna zależność współczynnika załamania od długości fali nazywa się krzywą dyspersji.
Zdolność rozróżniania dwóch sąsiednich długości fali X, X+AX nazywa się chromatyczną zdolnością rozdzielczą pryzmatu 91
4
AZ.
i jest to stosunek długości fali X do minimalnej różnicy długości fali AX, którą można rozróżnić. Można wykazać, że
gdzie o Jest szerokością wiązki światła padającej na pryzmat
Do zmiany kierunku rozchodzenia się promieni służy pryzmat pięciokątny. Promień ulega odbiciu od posrebrzonych powierzchni pryzmatu (zaznaczonych grubą limą) tworzących ze sobą kąt <p i wychodzi odchylony o kąt 2<p.
7. Spektrometr pryzmatyczny
Spektrometr pryzmatyczny jest urządzeniem służącym do pomiaru długości fali widma. Jeśli układ skonstruowany jest tak, że widmo można obserwować gołym okiem, to nazywamy go spektroskopem, jeśli widmo rejestrowane jest np. na kliszy
bęben
kolimator
fotograficznej - spektrografem. Konstrukcje spektrografów mogą być różnorodne. Ten zastosowany w ćwiczeniu składa się z trzech pryzmatów; na dwóch zachodzi dyspersja (PI, P2), trzeci (P3) służy do zmiany kierunku promieni.
Piyzmat P3 połączony jest z bębnem spektrografu w taki sposób, że obrót bębna powoduje równię jego obrót wokół osi przechodzącej przez środek pryzmatu. Sprężyna S powoduje likwidację ewentualnych luzów na gwincie śruby powodującej obrót pryzmatu.
Położenie wybranej linii widmowej o danej barwie | (długości) wyznaczamy ustawiając tę linię na wskazówkę widoczną w polu okularu lunety. Położenie danej linii
224