Od agizmu - negatywnych stereotypów do dobrej babuni...
kół siebie, opanować swoje dolegliwości i nauczyć się żyć z chorobą i słabościami, spokojne stosować terapię, unikać lekomanii.
Negatywny obraz starości utrwalił się w przysłowiach4. Prawie co trzecie ile postrzega starość. Wyraża to powiedzenie: „Starość nie udała się Panu Bogu". Pewne zachowania przypisuje się starości. 1 tak, jeśli młody człowiek coś źle zrobi albo zapomni, to stwierdza się, że zapomniał, bo zapomniał, zdarza się. Jeśli to zrobi starsza osoba, to uważa się, że zapomniał, bo jest stary, nie może sobie poradzić itp. Negatywny stosunek do ludzi starszych jest wpisany w kulturę grecką, antyczną, która kultem otoczyła młodość -- młodych, ich ciało, siłę i urodę. Choć w starożytnej filozofii wysoko oceniano starość jako wiek umiaru, mądrości, rozsądku - pochwałę starości odnajdujemy u Seneki, Cicerona, w instytucji Senatu i areopagu - to przeważał lekceważący stosunek do ludzi starszych. W kulturze żydowskiej wiek postrzegano jako dar i łaskę. Starość była rzadko osiągalna.
Wykładając gerontologię pytam siebie i studentów: Co to jest starość, jaka jest starość? Od wielu lat pierwszy wykład rozpoczynałam od ćwiczeń zdań niedokończonych *
Starość to , Ludzie starsi są , Ludzie MarM zawft/e są..., Ludzie starsi nigdy nie są..., W starości najważniejsze jcM f Gdy myślę o starości to....
Na wykładzie konstruowaliśmy obraz starości /wykle okazywało się, ze najważniejsze jest zdrowie Ludzie starsi tą mili i okropni, gadatliwi, zrzędliwi, ale i mądrzy • cierpliwi. Różni Nie było jednego, negatywnego stereotypu Takie ćwiczenia prowadzono w licznych ośrodkach Ich celem była zmiana negatywnej postawy studentów, którą zakładano, ze funkcjonuje wobec ludzi starszych
Wykładając gerontologię obserwowałam zmianę nastawienia wobec ludzi starszych i starości. Im blizsze były osoby starsze, babcie, ciocie, dziadkowie, wujowie, kuzyni, rodzice, tym cieplejszy był stosunek do nich, serdeczniejszy' opis, dominowały cechy pozytywne. Pozytywny obraz pojawiał się w opracowaniach badań sondażowych. Zadziwiało bogactwo pomysłów na przezywanie starości w badaniach biograficznych - pomysły, tworzenie
ł M Kilian: Żródlti agizmu i jego przejawy w wi/półczetnym kwiecie „Gerontologia Polska" 2004, nr 12 (3), s 125-129
- O Czerniawska Edukacyjne funkcje gerontologii. „Zeszyty Naukowe" WSHE w Łodzi, nr 7 lódl 2000, t 55; Trzeci unek Szanse - możliwości - ograniczenia. Red A M de Tchórrewtki, h Chnpkomka-ZidtlWkj Bydgoszcz 2000.
47