------bycia potrzebnym". Dla wielu starość jest trudna do za-
najczęściej kojarzy się z wszelkiego rodzaju ogranicze-brzydotą, biedą, bezużytecznością. Taki obraz ludzi nBEN uproszczony, a przede wszystkim nieprawdziwy i nie-§||| T krzywdzący ich. O tym, jaka będzie starość decyduje sam '/'^'^jednej strony może ją potraktować w kategoriach bólu i przemiły będzie pełna chorób, obaw i lęku przed nieuchronną śmiercią. /' ^ej strony może potraktować starość jako kolejne, nowe doświadcze-iKolejny/ dojrzały etap swojego życia. Dlatego trzeba odejść od stereoty-^gp myślenia o starości, starość jest bowiem pięknym okresem w życiu
jego człowieka, który - przynajmniej potencjalnie | nie omija nikogo. Lfo§ć powinna być ukoronowaniem ludzkiego życia, czasem ciszy i spokoje obierania owoców swojej pracy", a nie czasem degradacji indywidualnej
•społecznej*'.
I Wyniki niniejszych badań zdają się przeczyć stereotypom dotyczącym ijjgrupy społecznej, którą są seniorzy. Podejmowana przez nich aktywność °l)8zara ałalności rodzinnej, społecznej i kulturalno-oświatowej wska-wyraźnie, że nie są to ludzie popadający w stagnację, ale czynnie anga-rujący się w i ojrzałe przeżywanie swojego życia. Badania prowadzone w tak Mgom spektrum wiekowym, uwzględniające zróżnicowany poziom wy-łsztaania,o jonujące zarówno kobiety, jak i mężczyzn, a także uwzględ-o zamieszkania respondentów mogą się stać inspiracją do zmierzających ku optymalnemu zaktywizowaniu osób star-a podstawie uzyskanych danych można wysunąć następujące wnioski, adekwatne do badanych obszarów:
^^BkOby starsze w działaniach na rzecz rodziny podejmują przede wszystkim aktywność w dawaniu wparcia duchowego i emocjonalnego, a także służą pomocą w opiece i wychowaniu dzieci. Spora grupa seniorów wspiera materialnie swoich bliskich i pomaga w codziennych pracach domowych, jak również podtrzymuje więzi rodzinne. Szczególnie aktywni w tym względzie są seniorzy po 61. roku życia, kobiety z wykształceniem średnim i mieszkające na wsi. Ta grupa wiekowa wykazywała się daleko idącą aktywnością w tym obszarze, nie tylko w odniesieniu do aktywności natury duchowej (wparcie duchowe i emocjonalne, podtrzymywanie więzi rodzinnych), ale także tej, która wymaga wkładu sił fizycznych (pomoc w opiece nad dziećmi czy w pracach domowych).
2 W działaniach na rzecz społeczeństwa seniorzy najczęściej podejmują ak-
, - i„,»,ar7vska, ale także wykazują daleko idące zaangażowanie na tywnośc towarzyski/ . ’ . . , ° ...
rzecz spoi rytatywny
łcczności lokalnej, działając w orgarazaqach społecznych i cha-
;cb Także duża grupa seniorów podejmuje aktywność religijną.
157