skanuj0088

Raport ców i nauczycieli). Nie wszystkie szkoły dysponują takim samym składem społeczności uczniowskiej i nauczycielskiej, porównywalnym w zakresie wieku, kompetencji, dojrzałości, poziomu inteligencji, płci, pochodzenia czy warunków życia. Niektóre środowiska bojkotują uczestnictwo w tej rywalizacji, de-mistyfikując fałszywość mitu o obiektywności i potencjalnej równości szans.

Raport dla UNESCO J. Delorsa (Edukacja. Jest w niej ukryty skarb, 1996), raport Międzynarodowej Komisji ds. Edukacji dla XXI w. powołanej 1993 przez UNESCO, której przewodnictwo powierzono J. Delorsowi; nawiązuje do podstawowej przesłanki Raportu Foure’a, a mianowicie do konieczności umożliwiania ludziom przez rządy ich krajów edukacji ustawicznej, sprowadzającej się do czterech podstawowych filarów: uczyć się, aby żyć wspólnie; uczyć się, aby wiedzieć; uczyć się, aby działać i uczyć się, aby być; autorzy raportu określają też aktualne kierunki i zadania, jakie stają przed oświatą u progu XXI w.

Edukacja. Jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO Międzynarodowej Komisji do spraw Edukacji dla XXI wieku pod przewodnictwem Jacąuesa Delorsa, Warszawa 1998.

Raport Klubu Rzymskiego (Uczyć się — bez granic, 1979), VII Raport Klubu Rzymskiego dotyczący oświaty, który ukazał się pod tytułem nawiązującym do pierwszego Raportu tego Klubu pod red. Aurelio Peccei (Granice wzrostu) oraz Raportu Faure’a [Uczyć się, aby być); jego autorzy — James W. Botkin, Mahdi Elmandjra i Mircea Malitza ostrzegają przed dalszym, niekontrolowanym rozwojem przemysłu, wzrostem konsumpcji i marnotrawstwa, apelując zarazem, aby oświata pozostała dziedziną życia ludzkości bez barier czy ograniczeń.

J.W. BOTKIN, M. ELMANDJRA, M. MAUTZA Uczyć się — bez granic, Warszawa 1982.

Raport Komisji Europejskiej [Biała Księga Kształcenia i Doskonalenia, 1995), raport powstał z inicjatywy Edith Cresson, komisarza ds. badań nauk., wychowania i kształcenia i Padraiga Flynna, komisarza ds. zatrudnienia i spraw społecznych Komisji Eur. jako wynik przeprowadzonych przez nich szerokich konsultacji i dyskusji z przedstawicielami odpowiednich władz krajowych, nauczycieli, przedsiębiorców, działaczy społecznych; celem Białej Księgi jest przygotowanie płynnego przejścia Europejczyków do modelu życia w społeczeństwie informacyj-

nym, wymagającym od młodego pokolSlflH i ludzi dorosłych permanentnej edukacji OMm zdobywania umiejętności w toku ustawiczni^¹' go nauczania i uczenia się; zachęca się pfll^ tyków oświat, państw Wspólnoty Eur, (jfl stworzenia eur. sieci ośrodków badawczyufc I i placówek kształcenia ustawicznego, umfll»    1

liwiających opracowanie i wprowadzenia    1

osobistych kart kwalifikacji zawodowych)?    ]

do ułatwienia mobilności studentów, wali®    I

ze zjawiskiem strat szkolnych i marginalia⁸ j cji spoi., kształcenia biegłej znajomości wieli j języków obcych czy zachęcania firm i przed* siębiorstw do inwestowania w oświatę.    I

Nauczanie i uczenie się. Na drodze do uczącego ll| społeczeństwa. Biała Księga Kształcenia i Doskonali-: nia. Warszawa 1997.

Raport Komitetu Ekspertów ds. Edu< kacji Narodowej, dokument wydany 1988, opierający się na trzydziestu raportach cząsl-kowych, będących tematycznymi ekspertyzami o stanie i kierunkach reformy różnych dziedzin polskiej edukacji; ekspertyzy powstały w wyniku prac powołanego w lutym 1987 przez prezesa Rady Ministrów 34 osobowego Kom. Ekspertów ds. Edukacji Nar, pod przewodnictwem prof. Cz. Kupisiewiczfll opublikowanie Raportu zbiegło się ze zmianą ustrojową, w wyniku której został on całkowicie pominięty przez „solidarnościowe" władze z racji swojej rozbieżności autorskie] i merytorycznej w stosunku do potrzeb transformacji oświatowej suwerennego już państwa; do tez tego raportu powrócił lewicowy rząd w latach 1993-97, projektując reformę oświatową.

Raport o Stanie Oświaty w PRL

J. Szczepańskiego, raport powołanego w styczniu 1971 z inicjatywy Biura Politycznego KC PZPR 24-osobowego Komitetu Ekspertów dla Opracowania Raportu o Stanie Oświaty w PRL pod przewodn. socjologa prof. J. Szczepańskiego, którego celem było dokonanie oceny aktualnego stanu systemu oświatowo-wych., przedłożenie propozycji jego udoskonalenia wraz z nowymi modelami szkolnictwa i innych form oświaty w związku z przeobrażeniami społeczno-po-lit., gospodarczymi i demograficznymi w kraju; Raport został opublikowany w dwóch wersjach: pierwsza ukazała się w lutym 1973 pt. Założenia i tezy Raportu o stanie oświaty, stanowiąc przedmiot dyskusji ekspertów; druga ukazała się w sierpniu 1973 pt. Raport o stanie oświaty w PRL jako obszerny dokument (str. 482), który miał być przedmiotem debaty nar. nad planowaną reformą

reformy

iro

wluk.icji; Raport ten był fasadowym zabie-Hlnii władz partyjnych, mającym jedynie pofalować troskę o głęboką reformę systemu n4wl.it., gdyż w rzeczywistości zasadnicze finl,my wprowadzono już w 1972, a także ikryzją Sejmu z 13 X 1973, narzucając społe-, /riistwu polskiemu — z pominięciem istot-uyrli ostrzeżeń i wskazań twórców Raportu m.in. zmianę sieci szkolnictwa wiejskiego I/,biorcze Szkoły Gminne) oraz radź. model m letniej szkoły.

Raport S. Sławińskiego (Raport o Refor-11111' szkolnej 1991-1993, 1994), pierwszym mlorski raport o uwarunkowaniach, założeni,ich i stanie wdrażanej przez Biuro ds. Re-l.niny Szkolnej MEN reformy oświatowej w zakresie przygotowania i przeprowadzenia umieralnej zmiany programów kształcenia iigólnego, której pracami kierował dr Stani-nl.iw Sławiński; raport ukazał się po upadku postsolidarnościowego rządu projektującego I wdrażającego reformę, po wyłączeniu Biura i jego kierownika ze struktur MEN, pełniąc luz, jedynie funkcję dokumentującą jego pra-iy; uzupełnieniem raportu był kolejny tom pt. Reforma Szkolna w III Rzeczypospolitej.

!., SŁAWIŃSKI Raport o reformie szkolnej 1991-1993, Warszawa 1994; S. SŁAWIŃSKI Reforma Szkolna w III Rzeczypospolitej, Warszawa 1996.

Raport UNESCO Edgara Faure’a

Iliczyć się, aby być, 1972), raport Międzynarodowej Komisji ds. Rozwoju Edukacji, powołanej przez UNESCO 1971 dla zbadania aktualnego stanu oświaty i wychowania w świecie oraz dla opracowania założeń ich przyszłego rozwoju; przedstawia obraz oświaty lat 60., warunki jej rozwoju i upowszechnienia, które odwołują się do zasad de-mokratyczności (powszechności), ciągłości (ustawicznośd) i elastyczności programowej, strukturalnej i metodycznej.

li. FAURE, E. HERRERA, A.R. KADDOURA, H. LO-l'ES, A.W. P1ETROWSK1, M. RAHNEMA, F.C. WARD Uczyć się, aby być, Warszawa 1975.

reakcja [łac. re 'przeciw’, actio 'działanie’], czynność będąca odpowiedzią na bodziec.

reakcja upozorowana, jeden z mechanizmów obronnych osobowości polegający na wytwarzaniu i demonstrowaniu postaw i zachowań przeciwnych do tych, które są zgodne z rzeczywistymi, ale świadomie odrzuconymi uczuciami jednostki (np. okazywanie przesadnej uprzejmości osobie, która wywołuje w nas złość, okazywanie niechęci osobie, która budzi pożądanie); takie manifestowanie tendencji przeciwnych pozwala człowiekowi radzić sobie z nie akceptowanymi impulsami i emocjami (ukrywać je przed samym sobą); o obronnym charakterze r.u. świadczy jej sztywność, uporczywość i przesadność oraz to, że jest ona często nieadekwatna do sytuacji (nasila się w tych sytuacjach, w których psychologicznie uzasadniona byłaby reakcja odwrotna).

reakcje pedagogów na zmiany, sposób postępowania nauczycieli wobec -» innowacji czy -> reform oświat.; mogą przejawiać się w 4 typach zachowań: 1) akceptacji zmian (entuzjazm, współpraca z nowatorem, współpraca pod presją władz, przychylność), 2) obojętności (apatia i utrata zainteresowania pracą w zakresie reform, wykonywanie tylko zadań z nakazu), 3) biernego oporu (regresja własnych działań pedag., brak postępów w uczeniu się spraw związanych ze zmianą, nie przekraczanie określonej z zewn. normy postępowania), 4) czynnego oporu (minimalizowanie zakresu pracy, zwalnianie jej tempa, zwolnienie się z pracy, popełnianie błędów).

realizm; 1) potoczne określenie postawy życiowej charakteryzującej się rzetelnym, związanym z rzeczywistością (a nie myśleniem życzeniowym) oglądem sytuacji; 2) stanowisko w teorii poznania, przyjmujące, że źródłem ludzkiego poznania są byty istniejące niezależnie od umysłu ludzkiego i znajdujące się na zewnątrz człowieka poznającego; tak ujmowany r. (zw. realizmem epistemoło-gicznym) jest przeciwieństwem wszelkich odmian agnostycyzmu i subiektywnego idealizmu, negujących możliwość poznania rzeczywistości. W filoz. sporze o wzajemny stosunek podmiotu i przedmiotu w procesie poznania r. wystąpił jako: 1) realizm naiwny, głoszący (w myśl zasad tzw. zdrowego rozsądku), że przedmiot poznawany jest identyczny z jego obrazem w umyśle poznającym, a jakości zmysłowe przedmiotu (barwa, kształt itp.) „tkwią” w nim immanentnie; 2) realizm krytyczny, utrzymujący, że obraz rzeczywistości w umyśle poznającym nie jest jej prostą kopią, lecz rezultatem obiektywnego oddziaływania rzeczywistości na zmysły podmiotu percypującego.

recenzja [łac. recensio 'przegląd’], krytyczna i objaśniająca ocena dzieła nauk. bądź artysty cznego.

reformy oświaty w Polsce po 1989,

proces reformowania oświaty polskiej został zapoczątkowany pod wpływem radykalnej zmiany ustroju społ.-politycznego, osiągając